Đã qua ngày 28/12, ngày đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam đăng quang AFF cup. Giờ đã là ngày 29/12/2008 rồi. Nhưng niềm vui và tự hào giây phút ấy như vẫn còn đây.
Thấy tự hào, thấy vui và thấy "tin". Chiến thắng ấy lại đem đến sự tin tưởng ngay cả trong chính bản thân mình. Tin vào những chiến thắng, tin vào những điều tốt đẹp mà sự nỗ lực, cố gắng... sẽ đem lại. Thấy tin yêu cuộc sống nhiều hơn.
Ghi lại cho nhớ một buổi tối đầy niềm vui và phấn khích. Việt Nam mến yêu! tự hào Việt Nam!
December 29, 2008
September 2, 2008
7 tư thế Yoga dễ tập
Ảnh: jupiterimages.com
Chuẩn bị: Đứng thẳng trên sàn nhà hoặc mặt ván bằng phẳng, hai bàn chân sát nhau, hai bàn tay buông dọc hai bên thân.
Động tác: Bám chặt hai bàn chân trên sàn, thót bụng vào, kéo giãn hai chân và thân người về phía trên. Nâng xương ức và mở rộng lồng ngực. Đưa hai cánh tay thẳng ra phía trước, các ngón tay đan nhau. Thở ra trong khi xoay hai bàn tay đan nhau từ trong ra ngoài và duỗi thẳng hai cánh tay về phía trước mặt. Từ từ hít vào trong khi nâng dần hai cánh tay lên phía trên, khỏi đầu, cho đến khi hai cánh tay thẳng và sóng dọc theo thân mình, tức vuông góc với mặt sàn. Duỗi thẳng hai cánh tay, hai khuỷu tay thẳng. Giữ nguyên tư thế này khoảng 20 giây. Từ từ thở ra trong khi buông lỏng toàn thân và đưa hai cánh tay trở về vị trí ban đầu.
Tác dụng: Kéo giãn cột sống, chống vẹo thoái hóa cột sống và các chứng tê mỏi ở vùng vai, cánh tay, cổ tay, hớp gối. Ngoàira, việc thực hành tư thế này ở đầu mỗi buổi tập có thể xem là việc để làm nóng người và kéo giãn các khớp, chuẩn bị cho các tư thế tiếp theo.
Thế rắn hổ mang
Động tác: Hít vào, sức nặng tựa trên hai bàn
tay, từ từ nâng đầu và ngực lên, đầu ngửa lên trần nhà, cằm nhô ra phía trước. Trong tư thế này, phần cơ thể từ rốn tới chân luôn luôn chạm mặt sàn. Khi đã hít vào tối đa cũng là lúc hai khuỷu tay thẳng lên. Giữ nguyên tư thế này từ 10-20 giây. Thở ra trong khi từ từ buông lỏng hai cánh tay, thân mình trở lại vị trí ban đầu.
Tác dụng: Giúp cho xương sống dẻo dai, làm
săn chắc cơ bụng, kích thích tiêu hóa, tăng cường sự lưu thông khí huyết ở vùng
lưng, hông, cổ và những vị trí mà sinh hoạt hàng ngày khó ảnh hướng đến như ruột,
gan, lách, phổi.
Thế bánh xe
Chuẩn bị: Nằm ngửa trên sàn nhà. Co cả hai đầu gối và kéo hai bàn chân lại sát mông. Gấp khuỷu tay lại, đặt hai bàn tay ở hai bên đầu, lòng bàn tay úp xuống, ngón tay hướng xuống dưới dọc theo thân mình.Động tác: Hít vào thật sâu trong khi từ từ nâng thân mình lên, sức nặng tựa trên hai bàn tay và hai bàn chân, giãn thẳng cánh tay và khuỷu tay, ngửa đầu ra phía sau, ưỡn ngực và đẩy cột sống lên cao. Giữ nguyên tư thế này vài giây trước khi từ từ thở ra, buông lỏng thân người và trở về tư thế ban đầu.
Tác dụng: Giúp căng giãn và làm mềm dẻo cột sống; kích thích các tuyến yên, tuyến tùng và tuyến giáp; tăng cường sức mạnh cho các cơ quan vùng xương chậu, bụng và vùng ngực; gia tăng chức năng hấp thu và tiêu hóa. Tư thế này cũng thúc đẩy sự lưu thông khí huyết đến các cơ quan và ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Tuy nhiên ở động tác này, vị trí đầu thấp hơn tim nên những người có huyết áp cao hoặc đang bị các chứng nhức đầu không nên tập.
Thế căng giãn lưng
Chuẩn bị: Ngồi thẳng lưng, hai chân duỗithẳng. Hai bàn chân đặt sát cạnh nhau.
Động tác: Thở ra trong khi từ từ khom người cúi xuống cho tới khi đầu chạm gối, hai đầu gối vẫn thẳng, hai đùi vẫn ép sát xuống sàn, hai cánh tay đưa thẳng ra tối đa và cố chạm vào bàn chân. Có thể dùng hai bàn tay nắm lấy hai cổ chân hoặc đan chéo hai bàn tay ôm lấy hai bàn chân để dễ gập người lại. Giữ yên ở tư thế này từ 10-20 giây. Hít vào, nhấc đầu và thân mình lên, từ từ buông lỏng hai bàn tay, buông lỏng toàn thân, trở về tư thế banđầu.
Tác dụng: Giúp kéo giãn cột sống và các cơ vùng lưng, vùng vai; cho phép sinh lực tuôn tràn đến từng bộ phận, giải tỏa áp lực lên hệ thống thần kinh dọc theo hai bên tủy sống. Tư thế cũng có tác dụng xoa dịu tuyến thượng thận, tăng cường hoạt động của bộ máy sinh dục và bài tiết, thúc đẩy chức năng của gan và cải thiện tiêu hóa. Đặc biệt, động tác gập mình về phía trước có công năng giải tỏa những ứ trệ ở các đốt sống thắt lưng và hoạt hóa Luân xa 3. Các đốt sống thắt lưng là nơi dễ bị vôi hóa nhất. Dưới đốt sống thắt lưng thứ hai là Luân xa 3, còn được gọi là Luân xa sức khỏe vì nó kiểm soát toàn bộ hoạt động của dạ dày, gan, túi mật, tụy tạng và cả hệ thần kinh. Do đó, thực hành tốt tư thế này có ý nghĩa rất quan trọng cho việc phòng và chữa bệnh.
Thế vặn cột sống
Chuẩn bị: Ngồi trên sàn, hai chân thẳng ra.Động tác: Gấp chân trái lại, đặt gót chân áp
sát vào mông phải. Gấp chân phải lại, đặt bàn chân phải phía ngoài đầu gối trái. Đầu gối phải sát dưới nách trái. Hít vào trong khi duỗi tay trái ra để nắm được cổ chân phải hoặc các ngón chân phải. Từ từ quay mạnh tay phải về phía sau lưng, đồng thời thân mình quay 1/4 vòng về bên phải, bàn tay phải tựa xuống sàn. Giữ nguyên tư thế này khoảng 10 giây trước khi thở ra và từ từ buông lỏng toàn thân để trở về tư thế ban đầu. Tập lại động tác này lần nữa theo chiều ngược lại.
Thế xác chết
một số tài liệu Yoga khuyên hít thở sâu và thực hành buông lỏng toàn thân và từng bộ phận cơ thể theo một thứ tự nhất định từ đầu xuống chân, hoặc từ chân lên đầu. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm riêng của tác giả, để đơn giản và dễ thực hành, người tập không nhất thiết phải thở sâu và kiểm soát buông lỏng từng bộ phận. Mục đích của tư thế là thư giãn toàn diện. Do đó, nếu thở sâu, người tập sẽ cần đến sự cố gắng về mặt ý thức và sự căng cơ thực tế ở vùng bụng. Cả hai điều này đều không có lợi cho yêu cầu thư giãn. Chỉ cần thở bình thường, nhưng lưu ý thở chậm nhẹ và đều ở thì thở ra là đủ. Thì thở ra là thì ức chế thần kinh. Sự kéo dài thì thở ra một cách chậm và đều sẽ gây hiệu ứng thư giãn tốt. Về thực hành thư giãn cơ bắp, sẽ dễ dàng cho người mới tập nếu chỉ ám thị chung thư giãn
toàn thân, và chỉ cần quan tâm giãn mềm cơ mặt hoặc cơ bàn tay, cơ bàn chân là đủ. Mặt, bàn tay hoặc bàn chân là những vùng phản xạ có đủ những điểm phản chiếu ứng với toàn bộ cơ thể, nên thư giãn được một vùng thì toàn thân sẽ thư giãn. Mặt khác, theo học thuyết Paplov, khi tập trung gây ức chế thần kinh, một vùng ở một điểm của vỏ não thì sự ức chế sẽ lan tỏa gây ức chế toàn bộ vỏ não. Tóm lại, công thức để thực hành tư thế xác chết là nằm thoải mái, hít thở điều hòa, thì thở ra chậm và dài. Trong khi thở ra, nhẩm ý nghĩ buông lỏng toàn thân, đặc biệt
buông lỏng hai bàn tay và hai bàn chân.
Tác dụng: Giúp giãn mềm cơ bắp và loại bỏ mọi tạp niệm, mọi cảm xúc. Trong điều kiện này, nhịp thở sẽ chậm lại, nhịp tim giảm xuống, thần kinh giao cảm sẽ tự điều hòa và cơ thể sẽ được tiếp thêm năng lượng để tăng cường sinh lực. Do đó tư thế này rất hữu ích cho những người bị rối loạn thần kinh giao cảm, dễ bị căng thẳng, cáu gắt, mất ngủ, cao huyết áp…
Thế ngồi hoa sen
Động tác: Dùng hai bàn tay nắm lấy bàn chân trái đặt lên đùi phải, gót chân áp sát bụng. Kế tiếp dùng hai bàn tay nắm lấy cổ chân phải và đặt chân phải lên đùi trái, kéo nhẹ gót chân áp sát bụng. Lưng thẳng, buông lỏng phần vai, hai mắt khép hờ, đầu lưỡi chạm nhẹ nướu răng trên. Hai bàn tay đặt trên hai đầu gối, hai lòng bàn tay ngửa lên trời, đầu ngón tay cái chạm đầu ngón tay trỏ. Hai bàn tay cũng có thể đan xen vào nhau đặt trước bụng dưới, hai đầu ngón tay cái chạm nhau. Giữ yên tư thế và bất động. Tập trung tư tưởng vào bên trong, quan sát hơi thở vào và ra hoặc quan sát sự di chuyển của những dòng năng lượng trong cơ thể cũng như sự đến và đi của những cảm xúc, những tư tưởng đang diễn ra… Thời gian không giới hạn. Nếu chỉ nhằm mục đích thể dục thông thường hoặc để giải tỏa stress thì chỉ cần thực hành khoảng 10 phút mỗi lần.
Tác dụng: Tư thế này có thể cải thiện tuần hoàn huyết ở vùng xương chậu, khớp háng, khớp gối và hai chân. Đặc biệt thế hoa sen có tác dụng điều hòa cảm xúc, làm êm dịu thần kinh và giúp dễ tập trung tư tưởng. Do đó, đây là thế ngồi thuận tiện nhất cho việc thiền định. “Thiên nhân hợp nhất” hay sự hòa hợp giữa “cái tôi” và cái vô cùng của vũ trụ trong triết học phương Đông.Theo Sức Khoẻ & Đời Sống
Bốn động tác yoga giúp giảm mỏi mệt vùng lưng
Bạn là nhân viên văn phòng? Dù cả ngày chỉ ngồi làm việc trong ghế đệm êm ái, bạn vẫn cảm thấy lưng, vai nhức mỏi khiến đôi khi phải tự hỏi phải chăng tuổi già đang sớm đến với mình. Các động tác yoga thư giãn sẽ giúp bạn tìm lại sự thoải mái cho vùng cơ lưng.
Chuẩn bị: Ngồi theo tư thế hoa sen, thư giãn tinh thần và tập trung tất cả sự chú ý vào quá trình hít thở.
Động tác 1: Kiểu tư thế mèo
Những vị trí được thư giãn: Vùng lưng, bả vai và bắp thịt hai cánh tay, giúp giảm bớt cảm giác mệt mỏi ở lưng và vùng bả vai.
Những vị trí được thư giãn: Toàn bộ cột sống và vùng cơ lưng bị mỏi mệt.
Chuẩn bị: Ngồi theo tư thế hoa sen, thư giãn tinh thần và tập trung tất cả sự chú ý vào quá trình hít thở.
Động tác 1: Kiểu tư thế mèo
Những vị trí được thư giãn: Vùng lưng, bả vai và bắp thịt hai cánh tay, giúp giảm bớt cảm giác mệt mỏi ở lưng và vùng bả vai.
Cách thực hiện: Quỳ hai gối thẳng góc với mặt sàn, đầu gối và tay đều chống xuống đất, lòng bàn tay và gối tiếp xúc sàn. Hít thở, ngực thẳng, ngẩng đầu lên trên, cổ vươn ra phía trước, mắt nhìn hướng lên trên, đồng thời cố hạ lưng xuống.
Động tác 2: Kiểu mèo vươn người
Những vị trí được thư giãn: Các dây thần kinh vùng lưng, khiến cột sống được kéo giãn, mềm hóa và uyển chuyển.
Cách thực hiện: Tư thế giống động tác 1, sau đó từ từ giơ tay phải hướng về phía trước chếch lên trên, đồng thời chân trái hướng ra phía sau. Tạo tư thế thẳng và cân bằng với mặt sàn, giữ nguyên tư thế này càng lâu càng tốt. Sau đó đổi bên tay và chân. Lặp lại vài lần.
Động tác 3: Kiểu rắn
Những vị trí được thư giãn: Toàn bộ cột sống và vùng cơ lưng bị mỏi mệt. Cách thực hiện: Nằm sấp người từ eo trở xuống, hai chân đặt song song với nhau, mặt bàn chân tiếp xúc với mặt sàn. Hít thở nhịp nhàng, ngẩng cao đầu, cố gắng đưa nửa thân trước cao hết mức, mắt hướng lên trên. Giữ yên tư thế này và thực hiện khoảng 2-3 nhịp hít thở sâu.
Động tác 4: Kiểu cát tường
Những vùng được thư giãn: Giảm mệt mỏi và căng thẳng cho vùng vai, lưng. Có tác dụng thư giãn rất hiệu quả cho những cơ bắp tổn thương ở vùng lưng và vùng quanh vai.
Cách thực hiện: Ngồi xếp bằng thoải mái, thở ra, toàn thân gập về phía trước, để trán chạm mặt sàn, nhắm mắt, thư giãn hai vai. Hai cánh tay hướng thẳng về phía trước, giữ yên tư thế này trong vòng 1 phút. Hít vào, ngồi lại thế xếp bằng ban đầu. Thực hiện vài lần.
Chống mỏi lưng trong những hoạt động hàng ngày
Những nghiên cứu gần đây cho thấy sinh hoạt và lối sống ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Ví như khi thường xuyên làm việc với web hoặc xuống phố trên những đôi giày cao gót thì rất có thể bạn sẽ sớm gặp các vấn đề về lưng. Vậy phải làm thế nào?
Đừng quá nghiêm trang
“Một điệu bộ đúng không có nghĩa là đứng nghiêm như người lính bởi như thế vô hình chung đã tạo sức ép cho xương sống. Thay vào đó, hãy thả lỏng cơ thể với thế đứng vững vàng (không xoắn 2 chân vào nhau, 2 chân hơi cách nhau, thành hình chữ V). Khi phải đứng lâu, nên đặt một chân lên vật cao hơn một chút và thỉnh thoảng đổi chân", Th.S AthurWhite, nhà phẫu thuật cột sống đồng thời là tác giả cuốn Các quy tắc đi đứng bật mí.
Để tạo thành thói quen, bạn nên “để ý” đến dáng đứng của mình khi đang chờ đợi, nói chuyện hay khi đang trong thang máy…
Chú trọng tới bàn chân
Bàn chân bị uốn cong quá mức (đi giày cao gót) hay tiếp xúc quá nhiều với mặt đất (chân đất, đi giày bệt) cùng với một số yếu tố khác sẽ ngấm ngầm làm hỏng dáng đi của bạn và dẫn tới chứng đau lưng mãn tính.
Phụ nữ thuộc nhóm đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương với tỉ lệ bệnh tật có nguồn gốc từ đôi chân cao gấp 4 lần so với nam giới. Không gì khác, thủ phạm số 1 của tình trạng này chính là những đôi giày cao gót.
Các bác sỹ thống nhất rằng với những đôi giày đặt, đúng kích cỡ sẽ cải thiện được hầu hết các rắc rối kể trên.
Tất nhiên, bạn vẫn có thể đi giày cao gót trong các buổi họp hoặc các bữa tiệc nhưng để đi dạo, hãy chọn những đôi giày mềm và giúp bạn thoải mái (gót không cao quá 4cm và các kiểu giày xuồng không cao quá 5cm)
Đi bộ đúng cách
Các nghiên cứu chỉ ra rằng: đi bộ giúp giảm nhẹ các cơn đau lưng nhưng nếu dáng điệu không đúng thì đi bộ sẽ phản tác dụng. Ví như vác nặng một bên hoặc khom lưng khi đi bộ sẽ gây ra chứng đau lưng kinh niên.
Nhà vật lý trị liệu Shery Brouman (Los Angeles, Caliornia), một chuyên gia “chỉnh dáng” để chữa các vấn đề lưng khuyên: thả lỏng gối và chú ý vào việc “đánh” hông. Mông thả lỏng nhưng bụng lại thót vào (không quá chặt). Bước đi giống như khiêu vũ, tức là gót chân phía trước chạm vào mũi của của bàn chân phía sau, tập trung lắc xương sườn và xương chậu. Cố gắng để sao cho có cảm giác thăng bằng, không quá cứng nhắc và không tạo quá nhiều sức ép lên gót chân.
Mỗi ngày nên tập ít nhất 4 lần, mỗi lần 5 phút cho đến khi có được dáng điệu thật tự nhiên.
Tạo vẻ thanh thoát
Đôi khi bạn phải mang vác những thứ quá với sức lực của bản thân như cõng đứa trẻ chỉ mới biết đi hay vác một máy tính xách tay leo tầng và cả việc tham gia một số môn thể thao yêu thích... đều sẽ khiến các cơ bắp bị kéo căng quá mức.
Giải pháp tốt nhất là “sẻ việc” đều cho cả 2 vai và hông. Tức là khi phải vác vật gì đó trên vai hay ôm ngang hông, hãy chuyển chúng từ vai trái sang vai phải rồi lại chuyển sang vai trái… sau mỗi quãng đường hay khoảng thời gian nhất định. Ngoài ra, hãy cố gắng “ép” vật đang mang càng sát người càng tốt.
Năng vận động, ít ngồi yên
Nếu như phần lớn thời gian làm việc, “lướt” web và xem ti vi mỗi ngày chỉ là ngồi thì đó thực sự là kẻ thù của lưng.
Một nghiên cứu có tính bước ngoặt tại Thụy Điển cho thấy tư thế ngồi thẳng lưng sẽ giúp tăng cường sức chịu đựng của cột sống lên tới 140% so với đứng thẳng, còn ngồi thụm xuống là 185%.
Nguyên tắc ngồi đúng: Tạo thành một đường thằng từ đầu đến vai, từ vai đến hông, sao cho trọng tâm cơ thể rơi vào phần xương cụt. Hai bàn chân đặt trên sàn nhà với phần đầu gối gập vuông góc.
Tất nhiên là bạn không thể ngồi liên tục như vậy trong suốt cả ngày hay ít hơn là vài tiếng. Bạn nên đổi tư thế cứ sau 40 - 60 phút để ngăn ngừa cảm giác căng mỏi nhưng tốt nhất là đứng lên và vươn người, lắc cổ, bẻ cằm, gập lưng và vặn hông.
Đừng quá nghiêm trang
“Một điệu bộ đúng không có nghĩa là đứng nghiêm như người lính bởi như thế vô hình chung đã tạo sức ép cho xương sống. Thay vào đó, hãy thả lỏng cơ thể với thế đứng vững vàng (không xoắn 2 chân vào nhau, 2 chân hơi cách nhau, thành hình chữ V). Khi phải đứng lâu, nên đặt một chân lên vật cao hơn một chút và thỉnh thoảng đổi chân", Th.S AthurWhite, nhà phẫu thuật cột sống đồng thời là tác giả cuốn Các quy tắc đi đứng bật mí.
Để tạo thành thói quen, bạn nên “để ý” đến dáng đứng của mình khi đang chờ đợi, nói chuyện hay khi đang trong thang máy…
Chú trọng tới bàn chân
Bàn chân bị uốn cong quá mức (đi giày cao gót) hay tiếp xúc quá nhiều với mặt đất (chân đất, đi giày bệt) cùng với một số yếu tố khác sẽ ngấm ngầm làm hỏng dáng đi của bạn và dẫn tới chứng đau lưng mãn tính.
Phụ nữ thuộc nhóm đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương với tỉ lệ bệnh tật có nguồn gốc từ đôi chân cao gấp 4 lần so với nam giới. Không gì khác, thủ phạm số 1 của tình trạng này chính là những đôi giày cao gót.
Các bác sỹ thống nhất rằng với những đôi giày đặt, đúng kích cỡ sẽ cải thiện được hầu hết các rắc rối kể trên.
Tất nhiên, bạn vẫn có thể đi giày cao gót trong các buổi họp hoặc các bữa tiệc nhưng để đi dạo, hãy chọn những đôi giày mềm và giúp bạn thoải mái (gót không cao quá 4cm và các kiểu giày xuồng không cao quá 5cm)
Đi bộ đúng cách
Các nghiên cứu chỉ ra rằng: đi bộ giúp giảm nhẹ các cơn đau lưng nhưng nếu dáng điệu không đúng thì đi bộ sẽ phản tác dụng. Ví như vác nặng một bên hoặc khom lưng khi đi bộ sẽ gây ra chứng đau lưng kinh niên.
Nhà vật lý trị liệu Shery Brouman (Los Angeles, Caliornia), một chuyên gia “chỉnh dáng” để chữa các vấn đề lưng khuyên: thả lỏng gối và chú ý vào việc “đánh” hông. Mông thả lỏng nhưng bụng lại thót vào (không quá chặt). Bước đi giống như khiêu vũ, tức là gót chân phía trước chạm vào mũi của của bàn chân phía sau, tập trung lắc xương sườn và xương chậu. Cố gắng để sao cho có cảm giác thăng bằng, không quá cứng nhắc và không tạo quá nhiều sức ép lên gót chân.
Mỗi ngày nên tập ít nhất 4 lần, mỗi lần 5 phút cho đến khi có được dáng điệu thật tự nhiên.
Tạo vẻ thanh thoát
Đôi khi bạn phải mang vác những thứ quá với sức lực của bản thân như cõng đứa trẻ chỉ mới biết đi hay vác một máy tính xách tay leo tầng và cả việc tham gia một số môn thể thao yêu thích... đều sẽ khiến các cơ bắp bị kéo căng quá mức.
Giải pháp tốt nhất là “sẻ việc” đều cho cả 2 vai và hông. Tức là khi phải vác vật gì đó trên vai hay ôm ngang hông, hãy chuyển chúng từ vai trái sang vai phải rồi lại chuyển sang vai trái… sau mỗi quãng đường hay khoảng thời gian nhất định. Ngoài ra, hãy cố gắng “ép” vật đang mang càng sát người càng tốt.
Năng vận động, ít ngồi yên
Nếu như phần lớn thời gian làm việc, “lướt” web và xem ti vi mỗi ngày chỉ là ngồi thì đó thực sự là kẻ thù của lưng.
Một nghiên cứu có tính bước ngoặt tại Thụy Điển cho thấy tư thế ngồi thẳng lưng sẽ giúp tăng cường sức chịu đựng của cột sống lên tới 140% so với đứng thẳng, còn ngồi thụm xuống là 185%.
Nguyên tắc ngồi đúng: Tạo thành một đường thằng từ đầu đến vai, từ vai đến hông, sao cho trọng tâm cơ thể rơi vào phần xương cụt. Hai bàn chân đặt trên sàn nhà với phần đầu gối gập vuông góc.
Tất nhiên là bạn không thể ngồi liên tục như vậy trong suốt cả ngày hay ít hơn là vài tiếng. Bạn nên đổi tư thế cứ sau 40 - 60 phút để ngăn ngừa cảm giác căng mỏi nhưng tốt nhất là đứng lên và vươn người, lắc cổ, bẻ cằm, gập lưng và vặn hông.
Cách chữa chứng đầy bụng khó tiêu
Đầy bụng tuy không nguy hiểm nhưng lại gây cho bạn một cảm giác thật khó chịu. Làm sao để “ loại trừ” chứng khó tiêu này? Các cách khắc phục sau đây cực kỳ đơn giản lại đạt hiệu quả cao.
Triệu chứng
Nguyên nhân của chứng đầy bụng là do rối loạn tiêu hoá, chủ yếu ảnh hưởng bởi thói quen ăn uống. Thường có các biểu hiện sau.
- Trướng bụng: Bạn có cảm giác đầy bụng, đầy hơi rất khó chịu.
- Buồn nôn: Sau bữa ăn bạn cảm thấy buồn nôn và rất muốn nôn. Cảm giác buồn nôn cũng có thể đi kèm với triệu chứng hoa mắt chóng mặt. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp bạn nôn ra máu cần đi khám bác sĩ ngay.
- Ợ chua: ợ chua nhiều là một trong những dấu hiệu của chứng đầy bụng, khó tiêu.
- Ợ nóng: Có cảm giác nóng ở phần ngực.
Ứng phó
1. Ăn nhanh, ăn nhiều, nhai không kỹ hay ăn những loại thức ăn “ lạ”, là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chứng đầy bụng, khó tiêu.
Để khắc phục, đơn giản hãy thay đổi thói quen ăn uống bằng việc nhai chậm, nhai kỹ và ăn vừa đủ no, không nên ăn quá no. Ngoài ra, bạn có thể chia nhỏ các bữa ăn (ăn thành nhiều bữa) để loại trừ việc dạ dày phải tiếp nhận hàm lượng axit quá cao trong thức ăn.
2. Nên uống nhiều nước và ăn nhiều chất xơ (chất xơ có nhiều trong rau xanh và trái cây) giúp hỗ trợ tiêu hoá.
3. Bên cạnh đó, những nhân tố như stress, uống rượu, hút thuốc hay mất ngủ cũng gây nên chứng đầy bụng.
4. Thêm vào đó, việc luyện tập đều đặn và thường xuyên cũng đem lại hiệu quả cao trong việc khắc phục chứng khó tiêu.
Lưu ý : Chứng khó tiêu có thể khắc phục bằng việc điều chình thói quen ăn uống. Tuy nhiên, bằng những biện pháp nói trên nếu không thể cải thiện tình hình, bạn cần được bác sĩ thăm khám, để biết chính xác nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Khó tiêu thành khó tính!
 |
Bà đi soi bao tử, soi chán rồi chụp và đều không thấy tổn thương gì, lấy dịch vị tìm vi khuẩn cũng không thấy. Ông chồng đưa đi, đưa về nhiều lần tức khí còn bảo: "Bà không bệnh mà tôi phát bệnh vì cứ như xe ôm đứng hết cổng bệnh viện này đến bệnh viện khác. Mấy bà già rồi sinh bệnh giả đò để hành chồng hay muốn làm cái rốn của vũ trụ”.
Ông Trần Mạnh Th., 39 tuổi, không nhậu nhẹt, rượu bia gì nhưng cứ ăn xong là có cảm giác nóng rát sau xương ức, ói ra một ít nước chua. Ông đi hết "thầy" này đến "thầy" khác, cũng soi, cũng chụp, thuốc uống lúc đỡ lúc không. Cuối cùng ông bảo: "Tôi bỏ thí cái mạng mình cho rồi, ở nhà cũng mệt, gặp bác sĩ uống cả thùng thuốc cũng mệt".
Bệnh... kỳ cục
Từ lâu các bác sĩ chuyên ngành tiêu hóa đã phải chữa trị những người bệnh như thế bằng thuốc kháng acid, men tiêu hóa, giảm co thắt. Có người triệu chứng đau dai dẳng mà không giải thích được đành phải xếp vào "hội chứng đau ám ảnh" của bệnh tâm thần. Có lúc họ đau quằn quại như đợt viêm dạ dày cấp rồi chỉ cần vài viên thuốc giảm đau, chống co thắt mọi chuyện lại êm ru, nhẹ hều. Bệnh gì mà kỳ cục vậy?
Tất cả triệu chứng kể trên được xếp vào "hội chứng khó tiêu" không do tổn thương thực thể. Tiêu chuẩn chẩn đoán khó tiêu được các nhà khoa học đề xuất tại cuộc hội thảo ở Rome năm 1991 gồm: đau hay cảm giác lình xình ở vùng thượng vị tái đi tái lại ít nhất một tháng với các triệu chứng xuất hiện trên 25% thời gian mà không có bằng chứng tổn thương thực thể nào.
Mọi chuyện vẫn còn rối rắm vì đau thượng vị là dấu hiệu của loét mà lại không có loét. Nóng rát sau xương ức lại rất giống viêm thực quản. Các dấu hiệu buồn nôn, lúc nào cũng có cảm giác no hoặc trướng bụng lại giống như rối loạn vận động dạ dày. Đôi khi người ta tìm thấy kẻ tội đồ là mật chảy xuống ruột nay lại chạy ngược vào dạ dày (gọi là hồi lưu mật) gây cảm giác rát, đầy khó chịu. Một số tác giả cho rằng có thể đây là triệu chứng nhiễm siêu vi trong dạ dày nhưng chưa có bằng chứng xác đáng.
Những năm gần đây, với sự phát hiện vi khuẩn Helicobacter pylori, các tác giả đưa ra gợi ý việc đầu tiên là lấy dịch vị soi và tìm H.pylori trước, bởi chúng là thủ phạm núp trong niêm mạc dạ dày đục khoét và gây rối. Ở VN với mức độ nhiễm H.pylori hơn 70% thì việc soi, tìm và diệt trở thành ưu tiên số một trong điều trị chứng khó tiêu. Ai đó bị thiếu men tiêu hóa đường lactose thì chỉ cần uống sữa sẽ được thưởng thức cảm giác khó tiêu như thế nào. Có người đau rát, có người sình bụng và có người buồn nôn hoặc nôn sau khi uống món thực phẩm có năng lượng cao này.
Bệnh "chạy" lên đầu
Người đau bụng thường xuyên sẽ bị căng thẳng tâm lý, lúc nào cũng cảm thấy bất an, trở nên khó tính, hay cáu bẳn và nếu không được quan tâm đúng mức sẽ tủi thân, cảm thấy như bị bỏ rơi và dẫn đến trầm cảm. Thế là từ bao tử tiết dịch kém một chút, cứ giãn nhiều hơn co hay tăng tiết acid một chút làm bệnh "chạy" lên... trên đầu để rồi "thầy" nội khoa chữa một tí, ông chuyên khoa tâm thần chữa một tí. Cả nhà và bản thân bệnh nhân chẳng hiểu mình đang mắc bệnh gì.
Thế thì bệnh có chữa được không? Có, nếu túm được thủ phạm là H.pylori. Còn không thì cứ đành cho thuốc chống co thắt, men tiêu hóa. Nếu bạn nào chẳng may bị thiếu men tiêu hóa đường lactose thì đành chia tay với món sữa, bằng không thì vừa uống vừa dùng men tiêu hóa đường lactose. Trong điều trị hội chứng khó tiêu chú ý đến yếu tố tâm lý, bởi bệnh có thể nặng hơn hay nhẹ đi nếu thầy thuốc quan tâm và có những lời động viên tích cực. Nếu bệnh nhân thuộc loại hình thần kinh yếu thì sau khi điều trị một thời gian không đỡ sẽ chuyển qua khám tâm thần.
August 31, 2008
Một phong cách lập trình
Sau đây là một phong cách lập trình tuy chưa hẳn là tối ưu nhưng cũng là một bài viết đáng chú ý.
I. Mục tiêu của tài liệu này:
Bạn đang học lập trình, vậy bạn nghĩ về một chương trình máy tính như thế nào?
Một chương trình máy tính có thể xem như một tác phẩm (như bài báo, một câu truyện, một cuốn tiểu thuyết, …) bởi vì nó được đọc bởi bạn (có thể bây giờ, mà cũng có thể là 10 năm sau!), và bởi những lập trình viên khác sau bạn (để phát triển, sửa chửa, cập nhật, …). Chính vì lẽ đó, một chương trình máy tính nên đáp ứng cả 3 yêu cầu sau: đúng, dễ đọc và dễ hiểu.
Mục tiêu của tài liệu này là cung cấp cho bạn:
1. Một tập hợp các chuẩn trình bày chương trình thông dụng.
2. Một thói quen để từ đó bạn có một phong cách lập trình tương đối chuyên nghiệp.
Tuy nhiên, tài liệu này không có tham vọng đề cập đến toàn bộ các khía cạnh của một phong cách lập trình. Nó chỉ nói đến những gì cần thiết để cho bạn, một sinh viên, khi chưa tìm được một phong cách phù hợp tạo được những thói quen tốt ngay từ đầu.
II. Một số nguyên tắc cần tuân thủ khi lập trình:
A. Trình bày tổng thể chương trình:
1. Môđun hóa chương trình của bạn
Chương trình của bạn nên được tách thành nhiều môđun, mỗi môđun thực hiện một công việc và càng độc lập với nhau càng tốt. Điều này sẽ giúp bạn dễ bảo dưỡng chương trình hơn và khi đọc chương trình, bạn không phải đọc nhiều, nhớ nhiều các đoạn lệnh nằm rải rác để hiểu được điều gì đang được thực hiện.
Khi muốn chuyển thông tin cho các chương trình con, bạn nên sử dụng các tham số. Tránh sử dụng các biến toàn cục để chuyển thông tin giữa các chương trình con. làm như vậy bạn sẽ triệt tiêu tính độc lập giữa các chương trình con và rất khó khăn khi kiểm soát giá trị của chúng khi chương trình thi hành. (Chú ý, bạn nên phân biệt giữa biến toàn cục và hằng số toàn cục)
2. Cách trình bày chương trình nên nhất quán
Chương trình của bạn càng nhất quán, thì nó sẽ càng dễ đọc và dễ hiểu. Hơn nữa, bạn sẽ càng mất ít thời gian nghĩ về cách viết chương trình, và như vậy bạn sẽ có nhiều thời gian hơn để nghĩ về các vấn đề cần giải quyết.
3. Chương trình nên giữ được tính đơn giản và rõ ràng trong hầu hết các tình huống.
Việc sử dụng các mẹo lập trình chỉ thể hiện sự khéo léo của lập trinh viên và làm tăng hiệu quả chương trình lên một chút, trong khi điều đó sẽ đánh mất đi tính đơn giản và rõ ràng của chương trình.
Ví dụ:
a[i++] = 1;
nên được viết là:
a[i] = 1;
i++;
Hoặc:
if (doSomeThing() == false) …
nên được viết là:
bool result = doSomeThing();
if (result == false) …
4. Mã lệnh mà bạn viết phải thể hiện đúng cấu trúc chương trình của bạn.
Ví dụ:
Dòng lệnh:
if (count == 0) printf(``No data.\n'');
nên được viết là:
if (count == 0)
printf(``No data.\n'');
Và như vậy, theo bạn, dòng lệnh sau có thể hiện đúng cấu trúc chương trình không?
if (count != 0)
printf(``%d\n'', count);
average = total/count;
5. Chương trình của bạn nên thực hiện như một dòng chảy từ trên xuống dưới, không nên có những thay đổi bất chợt. Để có được điều này, bạn không nên sử dụng goto hay continue.
B. Khai báo biến và hàm
1. Một câu lệnh nên được đặt riêng trên một dòng, điều này sẽ giúp bạn rất nhiều trong quá trình debug.
Ví dụ:
Nếu bạn viết:
while (i < 100) i++;
bạn sẽ không biết được vòng lặp trên được thực hiện bao nhiêu lần khi debug..
Cũng tương tự:
if (i < 100) i++;
bạn sẽ không biết được lệnh if có được thực hiện hay không trong quá trình debug (trừ khi bạn phải theo dõi giá trị của i).
2. Các dấu {} bao các khối lệnh phải được canh thẳng hàng.
Có 2 cách thường được chấp nhận để canh thẳng các dấu {}:
a. Cách 1:
if (...)
{
.
.
.
}
else
{
.
.
.
}
while (...)
{
.
.
.
}
b. Cách 2:
if (...) {
.
.
.
}
else {
.
.
.
}
while (...) {
.
.
.
}
Và như vậy, khi viết các khối lệnh nằm trong một cặp ngoặc {}, bạn nên viết cặp ngoặc trước rồi mới viết các lệnh vào giữa, làm như vậy bạn sẽ tránh trường hợp thiếu các dấu ngoặc này.
3. Biến nên được khai báo ở gần vị trí mà nó bắt đầu được sử dụng, như vậy bạn sẽ tránh được việc khai báo một loạt các biến dư thừa ở đầu hàm hay chương trình.
4. Mỗi biến nên khai báo trên một hàng nhằm dễ chú thích về ý nghĩa của mỗi biến.
Ví dụ:
int level = 0; // indentation level
int size = 0; // size of symbol table
int lines = 0; // lines read from input
5. Tên biến nên đặt sao cho đủ nghĩa, có thể là là các từ hoàn chỉnh hoặc viết tắt nhưng phải dễ đọc (dễ phát âm).
Ví dụ:
wages = hoursWorked * hourlyRate;
rõ ràng hơn là
w = h * r;
Ngoại lệ: Các biến sử dụng để chạy các vòng lặp nên đặt đơn giản là: i, j, k, …
6. Tên của một hàm nên phản ánh công việc hoặc giá trị trả về của nó.
Ví dụ:
CheckForErrors() thay vì ErrorCheck()
DumpDataToFile() thay vì DataFile().
7. Bạn nên sử dụng hợp lý các ký tự hoa và thường khi đặt tên biến, điều này sẽ giúp chương trình dễ đọc hơn, một số gợi ý như sau:
• Tên biến được viết bằng chữ thường, viết hoa chữ các đầu tiên của từ thứ hai trong tên biến (kiểu camelBack), ví dụ: totalHouseWorked.
• Tên hằng số được viết hoa toàn bộ, các từ viết cách nhau bằng dấu gạch dưới, ví dụ: TAX_RATE.
• Các kiểu dữ liệu do người dùng định nghĩa được viết hoa toàn bộ hoặc viết hoa các ký tự đầu, ví dụ: BIGINT hay BigInt.
• Tên các hàm được viết hoa chữ cái đầu từ, có thể bắt đầu từ từ thứ nhất hay thứ hai, ví dụ: DisplayInfo() hoặc displayInfo().
8. Các hằng số không nên viết trực tiếp vào chương trình.
Thay vì thế, người ta thường sử dụng lệnh #define hay const để đặt cho những hằng số này những tên có ý nghĩa. Điều này sẽ giúp lập trình viên dễ kiểm soát những chương trình lớn vì giá trị của hằng số khi cần thay đổi thì chỉ phải thay đổi một lần duy nhất ở giá trị định nghĩa (ở #define hay const).
Ví dụ:
popChange = (0.1758 - 0.1257) * population;
nên được viết là:
const double BIRTH_RATE = 0.1758,
DEATH_RATE = 0.1257;
...
popChange = (BIRTHRATE - DEATH_RATE) * population;
Ghi chú: bạn không nên dùng #define thường xuyên để định nghĩa các hằng số, bởi vì trong quá trình debug, bạn sẽ không thể xem được giá trị của một hằng số định nghĩa bằng #define.
9. Khi khai báo con trỏ, dấu con trỏ nên được đặt liền với tên, nhằm tránh trường hợp sau:
char* p, q, r; // ß q, r không là con trỏ
Trong trường hợp này nên viết là:
char *p, *q, *r;
(luật này cũng được dùng khi khai báo tham chiếu với dấu &)
C. Trình bày dòng lệnh:
1. Các biến không nên được sử dụng lại với nhiều nghĩa khác nhau trong cùng một hàm.
Ví dụ:
Không nên sử dụng biến như sau:
for (i = 0; i < n; i++) // ß n mang ý nghĩa là số lần lặp
. . .
for (i = 0; i < 10; i++)
for (n = 0; n < 10; n++) //ß n sử dụng như biến điều khiển lặp
. . .
2. Các toán tử và toán hạng trong một biểu thức nên được tách rời nhau nhằm làm biểu thức dễ đọc hơn.
Ví dụ:
mass = volume * density;
Thay vì:
mass=volume*density;
Ngoại lệ: không chèn khoảng trắng vào giữa toán hạng và toán tử ++ và –
3. Nên có khoảng trắng ngăn cách giữa dấu phẩy hay chấm phẩy với các tham số.
4. Nên có khoảng trắng giữa từ khóa và dấu ‘(’, nhưng không nên có khoảng trắng giữa tên hàm và dấu ‘(‘.
Ví dụ:
// no space between 'strcmp' and '(',
// but space between 'if' and '('
if (strcmp(input_value, "done") == 0)
return 0;
5. Nên sử dụng các dấu ( ) khi muốn tránh các lỗi về độ ưu tiên toán tử.
Ví dụ:
// No!
int i = a >= b && c < d && e <= g + h;
// Better
int j = (a >= b) && (c < d) && (e <= (g + h));
6. Nên dùng các dòng trắng để phân chia các hàm trong một tập tin, các đoạn lệnh trong một hàm như: đoạn nhập xuất dữ liệu, các đoạn tương ứng với các bước xử lý khác nhau,
7. Mỗi dòng lệnh không nên dài quá 80 ký tự, điều này giúp việc đọc chương trình dễ dàng hơn khi không phải thực hiện các thao tác cuộn ngang mang hình.
8. Một dòng lệnh quá dài nên được tách thành nhiều dòng.
Ví dụ:
if (foo->next == NULL
&& totalcount < needed && needed <= MAX_ALLOT
&& server_active(current_input))
{
...
}
Hoặc:
for (curr = *listp, trail = listp;
curr != NULL;
trail = &(curr->next), curr = curr->next)
{
...
}
Hoặc:
int myComplexFunction( unsigned unsignedValue,
int intValue,
char *charPointerValue,
int *intPointerValue,
unsigned *unsignedPointerValue);
D. Chú thích chương trình:
1. Khi đặt các chú thích, bạn nên sử dụng dấu // vì dấu này sẽ không có ảnh hưởng khi bạn sử dụng cặp ký hiệu /* */ để vô hiệu hóa một đoạn lệnh trong quá trình sửa lỗi chương trình. Bạn nên nhớ rằng trong C/C++ không cho phép các cặp dấu /* */ lồng nhau.
2. Với các chú thích ngắn, bạn đặt nó trên cùng dòng lệnh cần chú thích. Với các chú thích dài hơn, hoặc chú thích cho cả một đoạn lệnh, bạn đặt câu chú thích trên một dòng riêng ngay phía trên câu lệnh cần chú thích.
Ví dụ:
Chú thích ngắn:
if (a == 2)
return(TRUE); // special case
else
return(isprime(a)); // works only for odd a
...
Chú thích dài:
if (argc > 1) {
// Get input file from command line.
if (freopen(argv[1], "r", stdin) == NULL)
error("can't open %s\n", argv[1]);
}
3. Không nên lạm dụng chú thích.
Ví dụ:
i++; // tăng i lên 1 đơn vị
Chú thích như trên là không cần thiết vì bản thân dòng lệnh đã nói lên mục tiêu của nó. Thay vì vậy, bạn nên cố gắng giữ cho chương trình của bạn dễ đọc, dễ hiểu qua việc trình bày chương trình rõ ràng, đơn giản và cách đặt tên hợp lý.
II. Ví dụ:
Code:
/***********************************************
* Program : Equation solving
* Written by : Nguyen Tan Dat
* Email : ntdat@fit.hcmuns.edu.vn
* Last update : 10/3/2002
************************************************/
#include
#include
#define NO_SOL 1 //no solution
#define ONE_SOL 2 //one solution
#define MULTI_SOL 3 //undefined solution
// Function name : Input
// Description : get coefficients
// Return type : void
// Argument : int *a
// Argument : int *b
void Input(int *a, int *b)
{
printf("a = ");
scanf("%d", a);
printf("b = ");
scanf("%d", b);
}
// Function name : Output
// Description : print result
// Return type : void
// Argument : int nSol -- solution type
// Argument : float x -- the solution
void Output(int nSol, float x = 0)
{
switch (nSol)
{
case NO_SOL:
printf("No solution!\n");
break;
case ONE_SOL:
printf("One solution: %f\n", x);
break;
case MULTI_SOL:
printf("Undefined solution!\n");
break;
}
}
void main()
{
int a, b; // coefficients
int nSol; // solution type
float x; // the solution
Input(&a, &b);
if (a == 0)
{
if (b == 0)
nSol = MULTI_SOL;
else
nSol = NO_SOL;
}
else
{
nSol = ONE_SOL;
x = -(float)b/a;
}
Output(nSol, x);
getch();
}
Bài viết được trích từ diễn đàn toán tin ĐHKHTN TPHCM toantin.org
I. Mục tiêu của tài liệu này:
Bạn đang học lập trình, vậy bạn nghĩ về một chương trình máy tính như thế nào?
Một chương trình máy tính có thể xem như một tác phẩm (như bài báo, một câu truyện, một cuốn tiểu thuyết, …) bởi vì nó được đọc bởi bạn (có thể bây giờ, mà cũng có thể là 10 năm sau!), và bởi những lập trình viên khác sau bạn (để phát triển, sửa chửa, cập nhật, …). Chính vì lẽ đó, một chương trình máy tính nên đáp ứng cả 3 yêu cầu sau: đúng, dễ đọc và dễ hiểu.
Mục tiêu của tài liệu này là cung cấp cho bạn:
1. Một tập hợp các chuẩn trình bày chương trình thông dụng.
2. Một thói quen để từ đó bạn có một phong cách lập trình tương đối chuyên nghiệp.
Tuy nhiên, tài liệu này không có tham vọng đề cập đến toàn bộ các khía cạnh của một phong cách lập trình. Nó chỉ nói đến những gì cần thiết để cho bạn, một sinh viên, khi chưa tìm được một phong cách phù hợp tạo được những thói quen tốt ngay từ đầu.
II. Một số nguyên tắc cần tuân thủ khi lập trình:
A. Trình bày tổng thể chương trình:
1. Môđun hóa chương trình của bạn
Chương trình của bạn nên được tách thành nhiều môđun, mỗi môđun thực hiện một công việc và càng độc lập với nhau càng tốt. Điều này sẽ giúp bạn dễ bảo dưỡng chương trình hơn và khi đọc chương trình, bạn không phải đọc nhiều, nhớ nhiều các đoạn lệnh nằm rải rác để hiểu được điều gì đang được thực hiện.
Khi muốn chuyển thông tin cho các chương trình con, bạn nên sử dụng các tham số. Tránh sử dụng các biến toàn cục để chuyển thông tin giữa các chương trình con. làm như vậy bạn sẽ triệt tiêu tính độc lập giữa các chương trình con và rất khó khăn khi kiểm soát giá trị của chúng khi chương trình thi hành. (Chú ý, bạn nên phân biệt giữa biến toàn cục và hằng số toàn cục)
2. Cách trình bày chương trình nên nhất quán
Chương trình của bạn càng nhất quán, thì nó sẽ càng dễ đọc và dễ hiểu. Hơn nữa, bạn sẽ càng mất ít thời gian nghĩ về cách viết chương trình, và như vậy bạn sẽ có nhiều thời gian hơn để nghĩ về các vấn đề cần giải quyết.
3. Chương trình nên giữ được tính đơn giản và rõ ràng trong hầu hết các tình huống.
Việc sử dụng các mẹo lập trình chỉ thể hiện sự khéo léo của lập trinh viên và làm tăng hiệu quả chương trình lên một chút, trong khi điều đó sẽ đánh mất đi tính đơn giản và rõ ràng của chương trình.
Ví dụ:
a[i++] = 1;
nên được viết là:
a[i] = 1;
i++;
Hoặc:
if (doSomeThing() == false) …
nên được viết là:
bool result = doSomeThing();
if (result == false) …
4. Mã lệnh mà bạn viết phải thể hiện đúng cấu trúc chương trình của bạn.
Ví dụ:
Dòng lệnh:
if (count == 0) printf(``No data.\n'');
nên được viết là:
if (count == 0)
printf(``No data.\n'');
Và như vậy, theo bạn, dòng lệnh sau có thể hiện đúng cấu trúc chương trình không?
if (count != 0)
printf(``%d\n'', count);
average = total/count;
5. Chương trình của bạn nên thực hiện như một dòng chảy từ trên xuống dưới, không nên có những thay đổi bất chợt. Để có được điều này, bạn không nên sử dụng goto hay continue.
B. Khai báo biến và hàm
1. Một câu lệnh nên được đặt riêng trên một dòng, điều này sẽ giúp bạn rất nhiều trong quá trình debug.
Ví dụ:
Nếu bạn viết:
while (i < 100) i++;
bạn sẽ không biết được vòng lặp trên được thực hiện bao nhiêu lần khi debug..
Cũng tương tự:
if (i < 100) i++;
bạn sẽ không biết được lệnh if có được thực hiện hay không trong quá trình debug (trừ khi bạn phải theo dõi giá trị của i).
2. Các dấu {} bao các khối lệnh phải được canh thẳng hàng.
Có 2 cách thường được chấp nhận để canh thẳng các dấu {}:
a. Cách 1:
if (...)
{
.
.
.
}
else
{
.
.
.
}
while (...)
{
.
.
.
}
b. Cách 2:
if (...) {
.
.
.
}
else {
.
.
.
}
while (...) {
.
.
.
}
Và như vậy, khi viết các khối lệnh nằm trong một cặp ngoặc {}, bạn nên viết cặp ngoặc trước rồi mới viết các lệnh vào giữa, làm như vậy bạn sẽ tránh trường hợp thiếu các dấu ngoặc này.
3. Biến nên được khai báo ở gần vị trí mà nó bắt đầu được sử dụng, như vậy bạn sẽ tránh được việc khai báo một loạt các biến dư thừa ở đầu hàm hay chương trình.
4. Mỗi biến nên khai báo trên một hàng nhằm dễ chú thích về ý nghĩa của mỗi biến.
Ví dụ:
int level = 0; // indentation level
int size = 0; // size of symbol table
int lines = 0; // lines read from input
5. Tên biến nên đặt sao cho đủ nghĩa, có thể là là các từ hoàn chỉnh hoặc viết tắt nhưng phải dễ đọc (dễ phát âm).
Ví dụ:
wages = hoursWorked * hourlyRate;
rõ ràng hơn là
w = h * r;
Ngoại lệ: Các biến sử dụng để chạy các vòng lặp nên đặt đơn giản là: i, j, k, …
6. Tên của một hàm nên phản ánh công việc hoặc giá trị trả về của nó.
Ví dụ:
CheckForErrors() thay vì ErrorCheck()
DumpDataToFile() thay vì DataFile().
7. Bạn nên sử dụng hợp lý các ký tự hoa và thường khi đặt tên biến, điều này sẽ giúp chương trình dễ đọc hơn, một số gợi ý như sau:
• Tên biến được viết bằng chữ thường, viết hoa chữ các đầu tiên của từ thứ hai trong tên biến (kiểu camelBack), ví dụ: totalHouseWorked.
• Tên hằng số được viết hoa toàn bộ, các từ viết cách nhau bằng dấu gạch dưới, ví dụ: TAX_RATE.
• Các kiểu dữ liệu do người dùng định nghĩa được viết hoa toàn bộ hoặc viết hoa các ký tự đầu, ví dụ: BIGINT hay BigInt.
• Tên các hàm được viết hoa chữ cái đầu từ, có thể bắt đầu từ từ thứ nhất hay thứ hai, ví dụ: DisplayInfo() hoặc displayInfo().
8. Các hằng số không nên viết trực tiếp vào chương trình.
Thay vì thế, người ta thường sử dụng lệnh #define hay const để đặt cho những hằng số này những tên có ý nghĩa. Điều này sẽ giúp lập trình viên dễ kiểm soát những chương trình lớn vì giá trị của hằng số khi cần thay đổi thì chỉ phải thay đổi một lần duy nhất ở giá trị định nghĩa (ở #define hay const).
Ví dụ:
popChange = (0.1758 - 0.1257) * population;
nên được viết là:
const double BIRTH_RATE = 0.1758,
DEATH_RATE = 0.1257;
...
popChange = (BIRTHRATE - DEATH_RATE) * population;
Ghi chú: bạn không nên dùng #define thường xuyên để định nghĩa các hằng số, bởi vì trong quá trình debug, bạn sẽ không thể xem được giá trị của một hằng số định nghĩa bằng #define.
9. Khi khai báo con trỏ, dấu con trỏ nên được đặt liền với tên, nhằm tránh trường hợp sau:
char* p, q, r; // ß q, r không là con trỏ
Trong trường hợp này nên viết là:
char *p, *q, *r;
(luật này cũng được dùng khi khai báo tham chiếu với dấu &)
C. Trình bày dòng lệnh:
1. Các biến không nên được sử dụng lại với nhiều nghĩa khác nhau trong cùng một hàm.
Ví dụ:
Không nên sử dụng biến như sau:
for (i = 0; i < n; i++) // ß n mang ý nghĩa là số lần lặp
. . .
for (i = 0; i < 10; i++)
for (n = 0; n < 10; n++) //ß n sử dụng như biến điều khiển lặp
. . .
2. Các toán tử và toán hạng trong một biểu thức nên được tách rời nhau nhằm làm biểu thức dễ đọc hơn.
Ví dụ:
mass = volume * density;
Thay vì:
mass=volume*density;
Ngoại lệ: không chèn khoảng trắng vào giữa toán hạng và toán tử ++ và –
3. Nên có khoảng trắng ngăn cách giữa dấu phẩy hay chấm phẩy với các tham số.
4. Nên có khoảng trắng giữa từ khóa và dấu ‘(’, nhưng không nên có khoảng trắng giữa tên hàm và dấu ‘(‘.
Ví dụ:
// no space between 'strcmp' and '(',
// but space between 'if' and '('
if (strcmp(input_value, "done") == 0)
return 0;
5. Nên sử dụng các dấu ( ) khi muốn tránh các lỗi về độ ưu tiên toán tử.
Ví dụ:
// No!
int i = a >= b && c < d && e <= g + h;
// Better
int j = (a >= b) && (c < d) && (e <= (g + h));
6. Nên dùng các dòng trắng để phân chia các hàm trong một tập tin, các đoạn lệnh trong một hàm như: đoạn nhập xuất dữ liệu, các đoạn tương ứng với các bước xử lý khác nhau,
7. Mỗi dòng lệnh không nên dài quá 80 ký tự, điều này giúp việc đọc chương trình dễ dàng hơn khi không phải thực hiện các thao tác cuộn ngang mang hình.
8. Một dòng lệnh quá dài nên được tách thành nhiều dòng.
Ví dụ:
if (foo->next == NULL
&& totalcount < needed && needed <= MAX_ALLOT
&& server_active(current_input))
{
...
}
Hoặc:
for (curr = *listp, trail = listp;
curr != NULL;
trail = &(curr->next), curr = curr->next)
{
...
}
Hoặc:
int myComplexFunction( unsigned unsignedValue,
int intValue,
char *charPointerValue,
int *intPointerValue,
unsigned *unsignedPointerValue);
D. Chú thích chương trình:
1. Khi đặt các chú thích, bạn nên sử dụng dấu // vì dấu này sẽ không có ảnh hưởng khi bạn sử dụng cặp ký hiệu /* */ để vô hiệu hóa một đoạn lệnh trong quá trình sửa lỗi chương trình. Bạn nên nhớ rằng trong C/C++ không cho phép các cặp dấu /* */ lồng nhau.
2. Với các chú thích ngắn, bạn đặt nó trên cùng dòng lệnh cần chú thích. Với các chú thích dài hơn, hoặc chú thích cho cả một đoạn lệnh, bạn đặt câu chú thích trên một dòng riêng ngay phía trên câu lệnh cần chú thích.
Ví dụ:
Chú thích ngắn:
if (a == 2)
return(TRUE); // special case
else
return(isprime(a)); // works only for odd a
...
Chú thích dài:
if (argc > 1) {
// Get input file from command line.
if (freopen(argv[1], "r", stdin) == NULL)
error("can't open %s\n", argv[1]);
}
3. Không nên lạm dụng chú thích.
Ví dụ:
i++; // tăng i lên 1 đơn vị
Chú thích như trên là không cần thiết vì bản thân dòng lệnh đã nói lên mục tiêu của nó. Thay vì vậy, bạn nên cố gắng giữ cho chương trình của bạn dễ đọc, dễ hiểu qua việc trình bày chương trình rõ ràng, đơn giản và cách đặt tên hợp lý.
II. Ví dụ:
Code:
/***********************************************
* Program : Equation solving
* Written by : Nguyen Tan Dat
* Email : ntdat@fit.hcmuns.edu.vn
* Last update : 10/3/2002
************************************************/
#include
#include
#define NO_SOL 1 //no solution
#define ONE_SOL 2 //one solution
#define MULTI_SOL 3 //undefined solution
// Function name : Input
// Description : get coefficients
// Return type : void
// Argument : int *a
// Argument : int *b
void Input(int *a, int *b)
{
printf("a = ");
scanf("%d", a);
printf("b = ");
scanf("%d", b);
}
// Function name : Output
// Description : print result
// Return type : void
// Argument : int nSol -- solution type
// Argument : float x -- the solution
void Output(int nSol, float x = 0)
{
switch (nSol)
{
case NO_SOL:
printf("No solution!\n");
break;
case ONE_SOL:
printf("One solution: %f\n", x);
break;
case MULTI_SOL:
printf("Undefined solution!\n");
break;
}
}
void main()
{
int a, b; // coefficients
int nSol; // solution type
float x; // the solution
Input(&a, &b);
if (a == 0)
{
if (b == 0)
nSol = MULTI_SOL;
else
nSol = NO_SOL;
}
else
{
nSol = ONE_SOL;
x = -(float)b/a;
}
Output(nSol, x);
getch();
}
Bài viết được trích từ diễn đàn toán tin ĐHKHTN TPHCM toantin.org
August 20, 2008
Tư duy lập trình
Tư duy lập trình
Không bao giờ sợ phải bắt đầu.
Tôi sẽ không viết hai lần cùng một đoạn mã giống nhau.
Khi phát triển phần mềm, hãy nghĩ đến tương lai.
Viết mã càng ít bao nhiêu ,mắc lỗi càng ít bấy nhiêu.
Bạn sẽ không bao giờ trở thành một lập trình viên giỏi nếu chỉ tập luyện 2giờ mỗi ngày.
Tất cả các công việc đều có phần thú vị và phần buồn chán, không có ngoại lệ.
Kẻ thù số một của các lập trình viên là gì? Kiêu căng.
Lập trình viên sử dụng hầu hết thời gian của mình vào việc sửa lỗi. Chương trình càng dễ đọc bao nhiêu càng tiết kiệm thời gian bấy nhiêu.
Trường học khiến các bạn tin rằng chương trình của bạn chỉ cần thỏa mãn một mình bạn là đủ. Điều này hoàn toàn sai lầm. Chương trình phải thỏa mãn khách hàng và các lập trình viên khác.
Giới thiệu
Thế là bạn nghĩ rằng lập trình là một thế giới vô cùng thú vị, và bạn muốn tham gia vào thế giới ấy? Trước khi bạn bắt đầu, điều duy nhất mà tôi muốn khuyên là: nếu bạn thực sự yêu thích lập trình thì đó rõ ràng là công việc tốt nhất mà bạn có thể có được. Ngược lại, nếu bạn chỉ cảm thấy thích, hay không quan tâm lắm đến lập trình, thì đó rõ ràng là công việc tồi tệ nhất của bạn. Bởi vì bạn đang gia nhập vào một thế giới mà sự cạnh tranh luôn là nỗi ám ảnh không thể tránh khỏi. Phát triển phần mềm gần như là một cuộc đua tranh. Trong đó, cuộc sống của bạn là một con đường và bạn phải chạy càng nhanh càng tốt, không cần biết dưới chân có gì, cho đến khi gặp đồng bằng hoặc là đụng phải vách đá cheo leo. Nếu bạn sẩy chân, mọi thứ kết thúc, và đó hoàn toàn là lỗi của bạn. Nghe có vẻ hơi ghê gớm đúng không? Nhưng đừng để những điều đó làm bạn nản lòng. Tôi chỉ không muốn vẽ nên một viễn cảnh tươi đẹp, nơi có những cánh đồng xanh ngút ngàn và những đám mây lững lờ trôi trên nền trời xanh thẳm. Thực tế là có thể chỉ vài phút sau đó trời sẽ mưa và bạn thì chẳng mang theo dù. Thế nhưng, chính những điều không chắc chắn, những thách thức và áp lực sẽ làm cho cuộc sống trở nên đầy hứng thú.
Bạn vẫn còn đọc đến đây ư? Rất tốt, thế có nghĩa là bạn hoàn toàn nghiêm túc về điều này. Bây giờ điều tôi sẽ nói với bạn là một bản phác thảo về những gì đang chờ đợi bạn trong thế giới lập trình, chúng ta sẽ nói một ít về kỹ thuật và cả những niềm vui của thế giới ấy.
Bạn cần gì để trở thành một lập trình viên?
Tôi không nghĩ rằng có một vài yêu cầu khó khăn nào đó khiến bạn không thể trở thành lập trình viên, tôi chỉ đơn giản nghĩ rằng bất cứ ai có một ít (hay rất nhiều) mong muốn đều có thể trở thành lập trình viên. Vấn đề chỉ là bạn dành ra bao nhiêu thời gian. Điều đó có nghĩa là tôi nghĩ có nhiều quan niệm sai lầm về những kỹ năng cần có để trở thành lập trình viên. Trước tiên, bạn không cần phải thật xuất sắc trong môn Toán, bạn chỉ cần có khả năng hiểu được những điều cơ bản. Dĩ nhiên là có những ngoại lệ, nếu bạn có hứng thú trong lĩnh vực đồ họa hay lập trình game thì một kiến thức Toán vững vàng sẽ giúp bạn rất nhiều. Một quan niệm sai lầm khác là bạn cần phải là thiên tài logic. Nói chung, điều đó không phải là bắt buộc, dĩ nhiên tư duy logic càng tốt thì càng dễ dàng hơn khi tiếp cận thế giới lập trình. Vậy thì kỹ năng nào là cần thiết? Bị thúc đẩy bởi những thách thức là yếu tố quan trọng nhất. Đơn giản là vì bạn đang tham gia vào một trò chơi trong đó thách thức xuất hiện trong mọi ngõ ngách. Một điều quan trọng khác là phải không ngừng theo đuổi mục tiêu, nhưng vẫn phải luôn uyển chuyển để không đuổi theo một cách mù quáng những mục tiêu xa vời.
Còn trường học thì sao?
Trường học là nơi tuyệt vời để học mọi thứ ngoại trừ công nghệ. Đừng cho là tôi sai, tôi không nói rằng tôi nghĩ trường học là không quan trọng. Ngược lại, tôi nghĩ trường học là rất quan trọng, nhưng không phải để học lập trình. Những gì bạn nên tập trung thật sự ở trường là học cách để làm việc với những người khác trong một đề án. Cũng như học cách những người xung quanh giải quyết vấn đề và cách thức giải quyết của họ khác cách của bạn ở chỗ nào. Trường học thường bắt bạn phải làm những thứ có thể bạn không thích. Chẳng hạn, tôi nhớ lúc tôi học môn “Thiết kế trình biên dịch”, tôi tự nhủ: “Thật là mất thời gian một cách vô ích, tôi chẳng bao giờ cần phải thiết kế trình biên dịch làm gì”. Nhưng, điều tôi đã học được là làm thế nào để giải quyết những vấn đề hoàn toàn khác nhau, và kiến thức này giúp tôi làm được nhiều việc khác.
Một trong những thuận lợi bạn có được từ trường học là bạn có thể gặp gỡ bạn bè có cùng chí hướng và có thể sau này trở thành đồng nghiệp của bạn. Ngành công nghiệp phần mềm ở nhiều khía cạnh rất giống với ngành công nghiệp điện ảnh, khi có ai đó bị lôi cuốn vào một đề án đầy tham vọng, họ thường mời bạn bè cùng hợp tác. Nếu bạn không biết họ từ trước, bạn sẽ không thể mời (hay thuê), và trong nhiều trường hợp, trường học chính là nơi bạn có thể tìm được những người có cùng sở thích. Một khía cạnh khác không thể bỏ qua là trường học không chỉ dạy về kỹ thuật mà còn dạy về lịch sử, về tâm lý,… Và trong khi những thứ ấy có vẻ không liên quan trực tiếp đến lập trình, bạn có thể sẽ rất ngạc nhiên nếu biết rằng đó cũng là một trong những nguồn cảm hứng mà tôi từng có. Tôi nên bắt đầu từ đâu?
Trước tiên, tôi khuyên là bạn nên cân nhắc cẩn thận trước khi có một quyết định quan trọng. Như tôi đã nói, thế giới lập trình có thể rất lý thú, nhưng cũng đầy gian nan. Do đó, đừng bao giờ nhảy bổ vào mà không suy nghĩ kỹ. Việc đầu tiên cần làm dĩ nhiên là tìm mua một cuốn sách dạy lập trình. Nhưng có quá nhiều sách và quá nhiều ngôn ngữ. Tôi khuyên bạn nên chọn một trong các ngôn ngữ sau: C, C++, Visual Basic, Pascal (Delphi) hay Java. Khoan hãy nghĩ đến những ngôn ngữ khác, bởi vì chúng hoặc là quá phức tạp cho người mới bắt đầu hoặc là quá đơn giản để có thể đưa bạn vào thế giới lập trình. Nhưng dù thế nào thì bạn cũng nên chọn một ngôn ngữ vào thời điểm này. Những ngôn ngữ này rất giống nhau, và vô cùng mạnh mẽ. Hầu như mọi ứng dụng thương mại đều có thể được viết bởi một trong những ngôn ngữ trên. Phương pháp của tôi là chọn 2 quyển sách cho mỗi ngôn ngữ đã nêu ở trên. Đọc sơ qua trước, và chú ý các ví dụ, mã nguồn trong đó. Sau khi đã đọc sơ qua tất cả các quyển sách đã chọn, hãy chọn quyển sách gây cho bạn nhiều hứng thú nhất. Và ngôn ngữ mà quyển sách đó đề cập chính là ngôn ngữ bạn nên học đầu tiên. Bây giờ hãy chọn thêm vài quyển sách về ngôn ngữ đó, mỗi quyển, bạn hãy đọc một phần chương đầu tiên, bạn có cảm thấy quan tâm đến nó không? Nếu không, hãy bỏ quyển sách ấy và chọn một quyển khác; nếu có, hãy lật đến giữa quyển sách và một phần chương mà bạn bắt gặp, vẫn cảm thấy quan tâm đến quyển sách ấy đúng không? Tốt, đó là quyển sách có thể bạn sẽ chọn. Đừng cố hiểu nó viết cái gì, chỉ cần tìm hiểu xem nó có mang đến cho bạn sự quan tâm về ngôn ngữ đó hay không. Tiếp tục phương pháp này cho đến khi không còn quyển sách nào cả, bạn có thể tìm được quyển sách gây cho bạn nhiều hứng thú nhất để học ngôn ngữ đó.
Những công cụ cần thiết
Hãy nhìn thẳng vào vấn đề, chọn đúng công cụ sẽ làm cho công việc trở nên dễ dàng hơn. Điều này càng chính xác hơn trong lĩnh vực phát triển phần mềm. Có thể Microsoft đã tạo ra môi trường phát triển tốt nhất, Microsoft Developers Studio. Do đó, nếu bạn dùng C/C++, Visual Basic,… thì có lẽ đây sẽ là thứ bạn cần. Tuy nhiên, vẫn có nhiều công cụ thay thế miễn phí khác cho những ngôn ngữ này. Bạn có thể kiểm tra thử nếu thích.
Một công cụ khác cũng rất quan trọng, đó là trình soạn thảo mã lệnh (code editor). DevStudio có một trình soạn thảo mã lệnh tích hợp sẵn, và đó là một trong những lý do khiến nhiều người dùng nó. Cá nhân tôi không thích bị ràng buộc bởi một môi trường phát triển nào. Do đó, tôi thích dùng công cụ soạn thảo MultiEdit. Tôi đã sử dụng nó trong nhiều năm. Và tôi rất tự hào khuyên những ai muốn tìm một công cụ thay thế cho DevStudio hãy dùng nó.
Hãy là người lạc quan
Tôi từng nghe người ta nói rằng kẻ lạc quan nhất trên thế giới chính là nhà phát triển phần mềm. Trong suy nghĩ của họ, không có phần mềm nào là không thể viết được. Một ví dụ nhỏ, bạn hãy vào thử một site download phần mềm nào đó mà xem. Có hàng trăm hàng ngàn phần mềm bao gồm mọi lĩnh vực. Làm thế nào mà người ta có thể sáng tạo ra từng ấy phần mềm. Chúng nhiều và tốt đến nỗi bạn không thể nghĩ ra nên sáng tạo thêm phần mềm nào. Thế nhưng từng ngày từng giờ, các nhà phát triển phần mềm luôn sáng tạo và cho ra nhiều phần mềm mới hơn nữa, những phần mềm mà đã có thời người ta cho là không thể tạo ra được. Dù sao thì lạc quan mấy cũng phải có giới hạn. Mấu chốt của vấn đề là họ không nhìn mọi thứ một cách tổng thể, mà ở từng phần cụ thể. Ở một chừng mực nào đó, có thể xem đấy là đặc trưng của ngành thiết kế phần mềm, chia dự án ra thành những phần nhỏ và giải quyết từng phần. Nếu bạn không phân phối thời gian hợp lý, bạn sẽ không thể nào hoàn thành công việc. Khi bạn bắt đầu viết chương trình “thực sự” đầu tiên (nghĩa là chương trình có thể thực hiện được một công việc nào đó cần thiết cho mọi người, không phải cho riêng bạn), phải chắc chắn rằng bạn dành đủ thời gian để vạch ra kế hoạch về những việc bạn định làm, thứ tự thực hiện, và kết quả cuối cùng là gì. Nếu bạn làm điều này, bạn sẽ thấy mọi thứ trở nên dễ dàng hơn và có thể hoàn thành nhanh hơn là bạn nghĩ.
Hãy làm việc theo nhóm!
Nếu bạn dự định trở thành một lập trình viên đơn độc, hãy suy nghĩ lại. 99,9% các dự án đòi hỏi phải làm việc theo nhóm. Và do đó, bạn cần phải có kinh nghiệm làm việc theo nhóm, phối hợp với những người khác trong một dự án. Một khi bạn đã hoàn thành những dự án nhỏ của riêng mình, đó là lúc bắt đầu tìm cách tham dự vào một dự án có nhiều người tham gia. Đó có thể là một game, một bản demo, hay bất cứ thứ gì. Chỉ cần đó là dự án làm bạn quan tâm. Có nhiều các để tìm dự án, bạn có thể gia nhập vào những dự án đã có, tìm kiếm những nhóm vừa mới thành lập và xin gia nhập, hay thậm chí tự lập một dự án và mời người khác cùng cộng tác. Điều quan trọng nhất là bạn phải học cách làm việc cùng với những người khác để thực hiện mục tiêu chung.
Những thứ nên đọc!
Đọc sách là nguyên tắc cơ bản… Và điều này càng chính xác trong ngành phát triển phần mềm. Nếu bạn là người không thích đọc sách, có lẽ bạn nên chọn một công việc khác. Bởi vì đọc sách chính là chìa khóa để củng cố và hiện thực hóa những tiềm năng của bạn. Bạn có thể tự hỏi vì sao tôi có thể viết nhiều phần mềm trong thời gian ngắn như thế? Có 3 lý do chính: kinh nghiệm, những đồng nghiệp tài năng mà tôi luôn hài lòng khi được làm việc chung và cuối cùng là những quyển sách tôi đã đọc. Tôi không thể giúp bạn có được kinh nghiệm và những bạn đồng nghiệp giỏi, nhưng tôi có thể giới thiệu cho bạn những quyển sách hay:
Code Complete, ISBN: 1-55615-484-4.
Đây là quyển sách cần thiết cho mọi nhà phát triển phần mềm, bất kể họ đang dùng ngôn ngữ lập trình nào. Nó bao gồm nhiều bài thực hành và nhiều kỹ thuật liên quan đến phong cách viết mã.
Rapid Development, ISBN: 1-55615-900-5.
Quyển sách này hướng đến việc lập kế hoạch cho một dự án, tập trung vào những lỗi tiềm ẩn có thể mắc phải,… Đây là quyển sách cho bạn biết thế giới thực sự của ngành phát triển phần mềm.
Dynamics of Development, ISBN: 1-55615-823-8.Software
Quyển sách này có một hướng tiếp cận khác, tập trung vào việc làm việc theo nhóm và động lực của việc lập trình. Đây là điều thỉnh thoảng bị xem nhẹ, và hậu quả có thể được thấy trong nhiều dự án bị thất bại.
The Mythical Man-Month, ISBN: 0-201-83595-9.
Đây thực sự là một quyển sách nên đọc. Dù rằng nó đã được viết cách đây hơn 20 năm, thế nhưng vẫn có nhiều điều có thể áp dụng.
Programming Windows, ISBN: 1-57231-995-X.
Nếu bạn có ý định lập trình trên Windows (bằng C hay C++), bạn cần phải mua quyển sách này. Theo tôi đây là quyển sách dạy lập trình Windows tốt nhất.
The Art of Ware, ISBN: 1-55851-396-5.
Tôi là một người hâm mộ cuồng nhiệt Tôn Tử, do đó tôi rất thích thú khi đọc quyển sách này. Đây là một quyển sách có phong cách viết rất lôi cuốn, với những bài học trong binh pháp Tôn Tử được vận dụng vào ngành phát triển phần mềm.
Tổng kết
Hy vọng tôi đã nêu được một số điều cần thiết để trở thành một lập trình viên, không phải về mặt kỹ thuật mà là về mặt tư duy. Cá nhân tôi cho rằng lập trình là một công việc đầy hứng thú. Không có gì vui hơn khi nhìn thấy ai đó đang sử dụng phần mềm do bạn viết để làm cho cuộc sống của họ tốt hơn, dù chỉ là một phần nào đấy. Do đó, nếu bạn quyết định theo đuổi ngành phát triển phần mềm, tôi xin chúc bạn may mắn và hy vọng một ngày nào đó tôi sẽ có dịp download phần mềm do bạn viết để sử dụng.
Sưu Tầm!
Không bao giờ sợ phải bắt đầu.
Tôi sẽ không viết hai lần cùng một đoạn mã giống nhau.
Khi phát triển phần mềm, hãy nghĩ đến tương lai.
Viết mã càng ít bao nhiêu ,mắc lỗi càng ít bấy nhiêu.
Bạn sẽ không bao giờ trở thành một lập trình viên giỏi nếu chỉ tập luyện 2giờ mỗi ngày.
Tất cả các công việc đều có phần thú vị và phần buồn chán, không có ngoại lệ.
Kẻ thù số một của các lập trình viên là gì? Kiêu căng.
Lập trình viên sử dụng hầu hết thời gian của mình vào việc sửa lỗi. Chương trình càng dễ đọc bao nhiêu càng tiết kiệm thời gian bấy nhiêu.
Trường học khiến các bạn tin rằng chương trình của bạn chỉ cần thỏa mãn một mình bạn là đủ. Điều này hoàn toàn sai lầm. Chương trình phải thỏa mãn khách hàng và các lập trình viên khác.
Giới thiệu
Thế là bạn nghĩ rằng lập trình là một thế giới vô cùng thú vị, và bạn muốn tham gia vào thế giới ấy? Trước khi bạn bắt đầu, điều duy nhất mà tôi muốn khuyên là: nếu bạn thực sự yêu thích lập trình thì đó rõ ràng là công việc tốt nhất mà bạn có thể có được. Ngược lại, nếu bạn chỉ cảm thấy thích, hay không quan tâm lắm đến lập trình, thì đó rõ ràng là công việc tồi tệ nhất của bạn. Bởi vì bạn đang gia nhập vào một thế giới mà sự cạnh tranh luôn là nỗi ám ảnh không thể tránh khỏi. Phát triển phần mềm gần như là một cuộc đua tranh. Trong đó, cuộc sống của bạn là một con đường và bạn phải chạy càng nhanh càng tốt, không cần biết dưới chân có gì, cho đến khi gặp đồng bằng hoặc là đụng phải vách đá cheo leo. Nếu bạn sẩy chân, mọi thứ kết thúc, và đó hoàn toàn là lỗi của bạn. Nghe có vẻ hơi ghê gớm đúng không? Nhưng đừng để những điều đó làm bạn nản lòng. Tôi chỉ không muốn vẽ nên một viễn cảnh tươi đẹp, nơi có những cánh đồng xanh ngút ngàn và những đám mây lững lờ trôi trên nền trời xanh thẳm. Thực tế là có thể chỉ vài phút sau đó trời sẽ mưa và bạn thì chẳng mang theo dù. Thế nhưng, chính những điều không chắc chắn, những thách thức và áp lực sẽ làm cho cuộc sống trở nên đầy hứng thú.
Bạn vẫn còn đọc đến đây ư? Rất tốt, thế có nghĩa là bạn hoàn toàn nghiêm túc về điều này. Bây giờ điều tôi sẽ nói với bạn là một bản phác thảo về những gì đang chờ đợi bạn trong thế giới lập trình, chúng ta sẽ nói một ít về kỹ thuật và cả những niềm vui của thế giới ấy.
Bạn cần gì để trở thành một lập trình viên?
Tôi không nghĩ rằng có một vài yêu cầu khó khăn nào đó khiến bạn không thể trở thành lập trình viên, tôi chỉ đơn giản nghĩ rằng bất cứ ai có một ít (hay rất nhiều) mong muốn đều có thể trở thành lập trình viên. Vấn đề chỉ là bạn dành ra bao nhiêu thời gian. Điều đó có nghĩa là tôi nghĩ có nhiều quan niệm sai lầm về những kỹ năng cần có để trở thành lập trình viên. Trước tiên, bạn không cần phải thật xuất sắc trong môn Toán, bạn chỉ cần có khả năng hiểu được những điều cơ bản. Dĩ nhiên là có những ngoại lệ, nếu bạn có hứng thú trong lĩnh vực đồ họa hay lập trình game thì một kiến thức Toán vững vàng sẽ giúp bạn rất nhiều. Một quan niệm sai lầm khác là bạn cần phải là thiên tài logic. Nói chung, điều đó không phải là bắt buộc, dĩ nhiên tư duy logic càng tốt thì càng dễ dàng hơn khi tiếp cận thế giới lập trình. Vậy thì kỹ năng nào là cần thiết? Bị thúc đẩy bởi những thách thức là yếu tố quan trọng nhất. Đơn giản là vì bạn đang tham gia vào một trò chơi trong đó thách thức xuất hiện trong mọi ngõ ngách. Một điều quan trọng khác là phải không ngừng theo đuổi mục tiêu, nhưng vẫn phải luôn uyển chuyển để không đuổi theo một cách mù quáng những mục tiêu xa vời.
Còn trường học thì sao?
Trường học là nơi tuyệt vời để học mọi thứ ngoại trừ công nghệ. Đừng cho là tôi sai, tôi không nói rằng tôi nghĩ trường học là không quan trọng. Ngược lại, tôi nghĩ trường học là rất quan trọng, nhưng không phải để học lập trình. Những gì bạn nên tập trung thật sự ở trường là học cách để làm việc với những người khác trong một đề án. Cũng như học cách những người xung quanh giải quyết vấn đề và cách thức giải quyết của họ khác cách của bạn ở chỗ nào. Trường học thường bắt bạn phải làm những thứ có thể bạn không thích. Chẳng hạn, tôi nhớ lúc tôi học môn “Thiết kế trình biên dịch”, tôi tự nhủ: “Thật là mất thời gian một cách vô ích, tôi chẳng bao giờ cần phải thiết kế trình biên dịch làm gì”. Nhưng, điều tôi đã học được là làm thế nào để giải quyết những vấn đề hoàn toàn khác nhau, và kiến thức này giúp tôi làm được nhiều việc khác.
Một trong những thuận lợi bạn có được từ trường học là bạn có thể gặp gỡ bạn bè có cùng chí hướng và có thể sau này trở thành đồng nghiệp của bạn. Ngành công nghiệp phần mềm ở nhiều khía cạnh rất giống với ngành công nghiệp điện ảnh, khi có ai đó bị lôi cuốn vào một đề án đầy tham vọng, họ thường mời bạn bè cùng hợp tác. Nếu bạn không biết họ từ trước, bạn sẽ không thể mời (hay thuê), và trong nhiều trường hợp, trường học chính là nơi bạn có thể tìm được những người có cùng sở thích. Một khía cạnh khác không thể bỏ qua là trường học không chỉ dạy về kỹ thuật mà còn dạy về lịch sử, về tâm lý,… Và trong khi những thứ ấy có vẻ không liên quan trực tiếp đến lập trình, bạn có thể sẽ rất ngạc nhiên nếu biết rằng đó cũng là một trong những nguồn cảm hứng mà tôi từng có. Tôi nên bắt đầu từ đâu?
Trước tiên, tôi khuyên là bạn nên cân nhắc cẩn thận trước khi có một quyết định quan trọng. Như tôi đã nói, thế giới lập trình có thể rất lý thú, nhưng cũng đầy gian nan. Do đó, đừng bao giờ nhảy bổ vào mà không suy nghĩ kỹ. Việc đầu tiên cần làm dĩ nhiên là tìm mua một cuốn sách dạy lập trình. Nhưng có quá nhiều sách và quá nhiều ngôn ngữ. Tôi khuyên bạn nên chọn một trong các ngôn ngữ sau: C, C++, Visual Basic, Pascal (Delphi) hay Java. Khoan hãy nghĩ đến những ngôn ngữ khác, bởi vì chúng hoặc là quá phức tạp cho người mới bắt đầu hoặc là quá đơn giản để có thể đưa bạn vào thế giới lập trình. Nhưng dù thế nào thì bạn cũng nên chọn một ngôn ngữ vào thời điểm này. Những ngôn ngữ này rất giống nhau, và vô cùng mạnh mẽ. Hầu như mọi ứng dụng thương mại đều có thể được viết bởi một trong những ngôn ngữ trên. Phương pháp của tôi là chọn 2 quyển sách cho mỗi ngôn ngữ đã nêu ở trên. Đọc sơ qua trước, và chú ý các ví dụ, mã nguồn trong đó. Sau khi đã đọc sơ qua tất cả các quyển sách đã chọn, hãy chọn quyển sách gây cho bạn nhiều hứng thú nhất. Và ngôn ngữ mà quyển sách đó đề cập chính là ngôn ngữ bạn nên học đầu tiên. Bây giờ hãy chọn thêm vài quyển sách về ngôn ngữ đó, mỗi quyển, bạn hãy đọc một phần chương đầu tiên, bạn có cảm thấy quan tâm đến nó không? Nếu không, hãy bỏ quyển sách ấy và chọn một quyển khác; nếu có, hãy lật đến giữa quyển sách và một phần chương mà bạn bắt gặp, vẫn cảm thấy quan tâm đến quyển sách ấy đúng không? Tốt, đó là quyển sách có thể bạn sẽ chọn. Đừng cố hiểu nó viết cái gì, chỉ cần tìm hiểu xem nó có mang đến cho bạn sự quan tâm về ngôn ngữ đó hay không. Tiếp tục phương pháp này cho đến khi không còn quyển sách nào cả, bạn có thể tìm được quyển sách gây cho bạn nhiều hứng thú nhất để học ngôn ngữ đó.
Những công cụ cần thiết
Hãy nhìn thẳng vào vấn đề, chọn đúng công cụ sẽ làm cho công việc trở nên dễ dàng hơn. Điều này càng chính xác hơn trong lĩnh vực phát triển phần mềm. Có thể Microsoft đã tạo ra môi trường phát triển tốt nhất, Microsoft Developers Studio. Do đó, nếu bạn dùng C/C++, Visual Basic,… thì có lẽ đây sẽ là thứ bạn cần. Tuy nhiên, vẫn có nhiều công cụ thay thế miễn phí khác cho những ngôn ngữ này. Bạn có thể kiểm tra thử nếu thích.
Một công cụ khác cũng rất quan trọng, đó là trình soạn thảo mã lệnh (code editor). DevStudio có một trình soạn thảo mã lệnh tích hợp sẵn, và đó là một trong những lý do khiến nhiều người dùng nó. Cá nhân tôi không thích bị ràng buộc bởi một môi trường phát triển nào. Do đó, tôi thích dùng công cụ soạn thảo MultiEdit. Tôi đã sử dụng nó trong nhiều năm. Và tôi rất tự hào khuyên những ai muốn tìm một công cụ thay thế cho DevStudio hãy dùng nó.
Hãy là người lạc quan
Tôi từng nghe người ta nói rằng kẻ lạc quan nhất trên thế giới chính là nhà phát triển phần mềm. Trong suy nghĩ của họ, không có phần mềm nào là không thể viết được. Một ví dụ nhỏ, bạn hãy vào thử một site download phần mềm nào đó mà xem. Có hàng trăm hàng ngàn phần mềm bao gồm mọi lĩnh vực. Làm thế nào mà người ta có thể sáng tạo ra từng ấy phần mềm. Chúng nhiều và tốt đến nỗi bạn không thể nghĩ ra nên sáng tạo thêm phần mềm nào. Thế nhưng từng ngày từng giờ, các nhà phát triển phần mềm luôn sáng tạo và cho ra nhiều phần mềm mới hơn nữa, những phần mềm mà đã có thời người ta cho là không thể tạo ra được. Dù sao thì lạc quan mấy cũng phải có giới hạn. Mấu chốt của vấn đề là họ không nhìn mọi thứ một cách tổng thể, mà ở từng phần cụ thể. Ở một chừng mực nào đó, có thể xem đấy là đặc trưng của ngành thiết kế phần mềm, chia dự án ra thành những phần nhỏ và giải quyết từng phần. Nếu bạn không phân phối thời gian hợp lý, bạn sẽ không thể nào hoàn thành công việc. Khi bạn bắt đầu viết chương trình “thực sự” đầu tiên (nghĩa là chương trình có thể thực hiện được một công việc nào đó cần thiết cho mọi người, không phải cho riêng bạn), phải chắc chắn rằng bạn dành đủ thời gian để vạch ra kế hoạch về những việc bạn định làm, thứ tự thực hiện, và kết quả cuối cùng là gì. Nếu bạn làm điều này, bạn sẽ thấy mọi thứ trở nên dễ dàng hơn và có thể hoàn thành nhanh hơn là bạn nghĩ.
Hãy làm việc theo nhóm!
Nếu bạn dự định trở thành một lập trình viên đơn độc, hãy suy nghĩ lại. 99,9% các dự án đòi hỏi phải làm việc theo nhóm. Và do đó, bạn cần phải có kinh nghiệm làm việc theo nhóm, phối hợp với những người khác trong một dự án. Một khi bạn đã hoàn thành những dự án nhỏ của riêng mình, đó là lúc bắt đầu tìm cách tham dự vào một dự án có nhiều người tham gia. Đó có thể là một game, một bản demo, hay bất cứ thứ gì. Chỉ cần đó là dự án làm bạn quan tâm. Có nhiều các để tìm dự án, bạn có thể gia nhập vào những dự án đã có, tìm kiếm những nhóm vừa mới thành lập và xin gia nhập, hay thậm chí tự lập một dự án và mời người khác cùng cộng tác. Điều quan trọng nhất là bạn phải học cách làm việc cùng với những người khác để thực hiện mục tiêu chung.
Những thứ nên đọc!
Đọc sách là nguyên tắc cơ bản… Và điều này càng chính xác trong ngành phát triển phần mềm. Nếu bạn là người không thích đọc sách, có lẽ bạn nên chọn một công việc khác. Bởi vì đọc sách chính là chìa khóa để củng cố và hiện thực hóa những tiềm năng của bạn. Bạn có thể tự hỏi vì sao tôi có thể viết nhiều phần mềm trong thời gian ngắn như thế? Có 3 lý do chính: kinh nghiệm, những đồng nghiệp tài năng mà tôi luôn hài lòng khi được làm việc chung và cuối cùng là những quyển sách tôi đã đọc. Tôi không thể giúp bạn có được kinh nghiệm và những bạn đồng nghiệp giỏi, nhưng tôi có thể giới thiệu cho bạn những quyển sách hay:
Code Complete, ISBN: 1-55615-484-4.
Đây là quyển sách cần thiết cho mọi nhà phát triển phần mềm, bất kể họ đang dùng ngôn ngữ lập trình nào. Nó bao gồm nhiều bài thực hành và nhiều kỹ thuật liên quan đến phong cách viết mã.
Rapid Development, ISBN: 1-55615-900-5.
Quyển sách này hướng đến việc lập kế hoạch cho một dự án, tập trung vào những lỗi tiềm ẩn có thể mắc phải,… Đây là quyển sách cho bạn biết thế giới thực sự của ngành phát triển phần mềm.
Dynamics of Development, ISBN: 1-55615-823-8.Software
Quyển sách này có một hướng tiếp cận khác, tập trung vào việc làm việc theo nhóm và động lực của việc lập trình. Đây là điều thỉnh thoảng bị xem nhẹ, và hậu quả có thể được thấy trong nhiều dự án bị thất bại.
The Mythical Man-Month, ISBN: 0-201-83595-9.
Đây thực sự là một quyển sách nên đọc. Dù rằng nó đã được viết cách đây hơn 20 năm, thế nhưng vẫn có nhiều điều có thể áp dụng.
Programming Windows, ISBN: 1-57231-995-X.
Nếu bạn có ý định lập trình trên Windows (bằng C hay C++), bạn cần phải mua quyển sách này. Theo tôi đây là quyển sách dạy lập trình Windows tốt nhất.
The Art of Ware, ISBN: 1-55851-396-5.
Tôi là một người hâm mộ cuồng nhiệt Tôn Tử, do đó tôi rất thích thú khi đọc quyển sách này. Đây là một quyển sách có phong cách viết rất lôi cuốn, với những bài học trong binh pháp Tôn Tử được vận dụng vào ngành phát triển phần mềm.
Tổng kết
Hy vọng tôi đã nêu được một số điều cần thiết để trở thành một lập trình viên, không phải về mặt kỹ thuật mà là về mặt tư duy. Cá nhân tôi cho rằng lập trình là một công việc đầy hứng thú. Không có gì vui hơn khi nhìn thấy ai đó đang sử dụng phần mềm do bạn viết để làm cho cuộc sống của họ tốt hơn, dù chỉ là một phần nào đấy. Do đó, nếu bạn quyết định theo đuổi ngành phát triển phần mềm, tôi xin chúc bạn may mắn và hy vọng một ngày nào đó tôi sẽ có dịp download phần mềm do bạn viết để sử dụng.
Sưu Tầm!
Bắt đầu với PHP
1. Kỹ năng lập trình
Kỹ năng lập trình hướng đối tượng (OOP) là ưu tiên số 1. Tới version 4.x, PHP vẫn không đánh giá cao lập trình OOP nhưng PHP5 đã hỗ trợ OOP rất tốt để dành được sự tin yêu của giới lập trình. Học OOP nên có bài bản. Lý thuyết OOP không nhiều nhưng cũng là rất nhiều và sâu xa. Khi học tới một mức độ nhất định thì có thể tiếp cận các design pattern là các mô hình thiết kế đối tượng chuẩn mực để giái quyết các vấn đề thiết kế ứng dụng khó.
Nắm vững OOP sẽ là cơ sở để tiếp cận mô hình xây dựng ứng dụng 3 tier. Hầu hết các ứng dụng PHP đều sử dụng mô hình 3 tier nổi tiếng là MVC. Ngay cả APS.NET 2.0 cũng có một framework cho người yêu MVC mới ra đời vào khoảng đầu 12/06.
2. Kiến thức về HTML và CSS
HTML không phải là ngôn ngữ gì quá phức tạp mà thực tế là chỉ có 1 quy luật duy nhất cần nắm bắt là. Tuy nhiên, HTML vẫn là nền tảng quan trọng của web, bạn nên dành từ 3 - 10 ngày để thật tập trung giải quyết dứt điểm nó.
CSS phức tạp hơn với một số cái niệm về selector và người làm designer thì cần nắm vững về CSS nhiều hơn coder. Tuy nhiên, nắm vững CSS là thế mạnh để giải quyết các bài toán về giao diện đôi khi tưởng như khó nhưng lại rất dễ dàng. Đơn cử là bài toán Menu đa cấp hiển thị horizontal hay vertical. Với CSS, chỉ cần thêm một chút kiến thức JS là bạn có thể giải quyết gọn gạng một menu động với các menu item lấy ra từ CSDL
Web 2.0 cũng là chuẩn mà CSS tham gia và đóng vai trò khá quan trọng.
HTML, CSS nên học một cách bài bản để tuân thủ nghiêm ngặt chuẩn XHTML và CSS của W3C. Rất nhiều bạn coder không chú ý điểm này nhưng thực tế công việc nếu phải làm việc cho cty nước ngoài hay khách hàng US, EU thì vấn đề theo đúng chuẩn W3C là rất quan trọng.
3. Mô hình Client/Server
Ứng dụng web là ứng dụng bản thân nó đã tuân thủ mô hình Client/Server và bạn cần nắm vững ngôn ngữ lập trình tại client side và server side. Cơ chế giao tiếp giữa Client và Server của ứng dụng web dựa trên giao thức HTTP và sử dụng Request/Response cũng cần phải được nắm rõ.
HTTP protocol không phải là giao thức phức tạp nhưng cũng nhiều chi tiết vặt và thông số. Bạn sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận HTTP khi đi sâu vào PHP nên ngay từ đầu, không cần quá đặt nặng vào tìm hiểu HTTP.
Đối với Request/Response và các thành phần cơ bản của một ứng dụng web như Server, Session, các biến môi trường, Cookie,... thì bạn lại phải nắm rất vững. Điều này quan trọng vì nó là nền tảng của tất cả các ứng dụng web dù viết bằng ngôn ngữ gì gì đi nữa. Một khi đã nắm vững, chuyển đổi giữa các ngôn ngữ sẽ không gặp khó khăn gì.
Thực hành những khái niệm về Client/Server, bạn cần tiếp cận PHP và JavaScript song song. Ở mức độ beginner, sẽ gặp vô số lỗi PHP và JavaScript rất dễ nảng lòng vì PHP cũng như JavaScript không thực sự cung cấp các tool lập trình sành điệu như Visual Studio của M$ để các bạn debug.
Rất may là tại thời điểm này, PHP coder đã có thêm tool IDE như phpEdit (NuSphere) hay Eclipse, Zend Studio Neon. Bạn nên chọn dùng Eclipse hoặc Zend vì NuSphere là bản thương mại. Zend hiện đang có bản Neon Beta miễn phí (những IDE này đều có tool debug dùng DBG debuger của NuSphere có thể không dễ cài và cấu hình). Trên trình duyệt, bạn chọn FireFox thì sẽ có plug-in Web Developer tools để view code, CSS và debug JavaScript.
4. PHP, MySQL
Chỉ cần vài kiến thức JS cơ bản để bắt đầu với web, nếu đi sâu và JS trứơc bạn sẽ nản. Bạn nên tiếp tục với PHP và MySQL. Nếu chưa có kiến thức Database, bạn nên dành khoảng 7 ngày học về SQL. Thực hành trên MySQL, bạn có thể dùng MySQL console nhưng chắc sẽ ngán ngẩm, thay vào đó, bạn có thể download SqlYog hoặc Navicat hoặc dùng trực tiếp PhpMyAdmin (sau này sẽ dùng nhiều khi bạn quản lý các host đi thuê) để thực hành, tương tự Query Analyzer của SQL Server.
PHP phiên bản 5.x đã viết lại thư viện kết nối MySQL, bạn nên nắm sơ qua về nó qua 1 cuốn ebook dạy về PHP-MySQL (rất nhiều, đừng câu nệ, học cuốn nào cũng vậy cả).
Thời gian rèn luyện PHP và MySQL tùy vào từng người. Vì ở mức độ này, bạn cũng đã tương đối hoàn chỉnh 1 ứng dụng Web nên bạn sẽ tập trung vào việc xử lý dữ liệu nhập xuất và tính toán, hiển thị. Để nâng cao kỹ năng coding, đừng tìm cách sử dụng các thư viện vào lúc này mà hãy cố gắng viết code PHP phát sinh ra HTML code thật tốt. Một vài project làm thật hoàn thiện các chức năng trên giao diện sẽ giúp bạn nâng cao skill về PHP, HTML và JS.
Đừng quan trọng các vấn đề gửi mail, parsing RSS, upload file, phát sinh PDF,... bạn có cả đời coder để tìm hiểu những thứ lặt vặt này.
5. Begin professional
Nếu bạn theo lời tôi dụ dỗ tới bước này thì bạn đã khá là đau khổ với PHP và MySQL. Bước 5 này chia sẻ cho bạn nhiều súng đạn để vào đời giang hồ đi ... code dạo kiếm cơm . Đây là thời điểm bạn sẽ quay về rèn luyện thêm skill về OOP và MVC.
Đầu tiên là cải thiện ngay thói quen xử lý dữ liệu với MySQL thông thường bằng PHP. Có nhiều khả năng code của bạn sẽ bị tấn công SQL Inject nên cách tốt hơn là tìm một thư viện "xịn" cho việc này. Hai thư viện khá dễ cài và học là PDO của PEAR và ADODB. Đạt tới mức độ cao nhất về xử lý DB hiện nay kể đến viện hiểu rõ và sử dụng tốt ORM (Object - Relational Mapping). Vì bản chất thiết kế ứng dụng là các class mà object của nó cần được lưu trữ xuống Database để tái sử dụng lại, người lập trình tiếp cận theo hướng ngược lại là đọc DB lên và chuyển nó thành các object. ORM là khái niệm này và có nhiều tool làm chuyện này cho bạn trong đó có cả ADODB và PDO.
ORM là khái niệm rất hữu ích bạn cần nắm vững do nó liên quan tới thiết kế ứng dụng, các entity class và business object. ORM không chỉ dùng trong PHP/MySQL mà dùng trong hầu hết các ngôn ngữ khác.
(Tới đây, nếu bạn gặp khó khăn về xây dựng một project tương đối các chức năng. Các vấn đề như gửi nhận dữ liệu giữa các trang, quản lý user, xử lý form data,... thì hãy tìm xuống phần về MVC ở dưới nhé.)
Khi bạn có thể thoải mái với xử lý dữ liệu, bước tiếp theo là tìm đồ chơi hỗ trợ việc hiển thị dữ liệu đó cho user. PHP coder dùng các template engine khác nhau để hiển thị dữ liệu. 2 template khá hay là Smarty và Flexi. Ngoài ra, một số template còn cho bạn tạo control như ASP.NET nhưng sẽ bàn tới sau nhé.
Tiện thể làm việc với template, bước này bạn cũng cần một đồ chơi ngon lành về JS. Trước đây web developer rất sợ JS nhưng kể từ khi có AJAX thì JS cũng sống lên mạnh mẽ và nhiều library nổi tiếng ra đời, nhiều đến nỗi ngập ngụa mà sự lựa chọn hoàn toàn do bạn. Sau đây là một số ưu tiên mà bạn nên chọn: YUI của Yahoo, jQuery, jPrototype và Scriptaculous.
Bạn cũng sẽ quan tâm tới việc nâng cao kiến thức JS của mình nếu muốn đào sâu vào những thư viện này. Nếu vậy, hãy tìm hiểu và học JSON. Một lần nữa, bạn cần luyện công về OOP.
6. Rapid application development, let find an MVC framework
Phần này có 2 bước nhỏ độc lập nhau mà những người thực sự muốn đào sâu vào coding sẽ thích thú.
Ở bước 5, bạn sẽ gặp khó khăn nếu skill về giải quyết các vấn đề logic của bạn không đủ tốt để tạo nên một "cơ chế" làm việc chung cho ứng dụng của bạn. Nếu gặp vấn đề này mà đã cố gắng nhiều nhưng không thể giải quyết nổi, bạn cần một framework. Có nhiều MVC framework tốt như CakePHP, CodeIgniter, Zoop,... hay thậm chí bạn có thể chọn dùng ngay Symfony hay Zend Framework. Tất cả đều tốt và thử thách khả năng research của bạn.
Tận dụng framework này, đôi khi sẽ lại làm khó khăn và mất đi cơ hội cho bạn luyện tập những thư viện Smarty hày PDO mà tôi đã đề cập. Lý do là đa số framework đều có sẵn những cơ chế hỗ trợ những vấn đề này và thực tế bạn có thể bỏ hẵn bước 5 thú vị và đốt cháy giai đoạn sang bước 6.
Tôi không dám dánh giá các framework nào là tốt hơn để lựa chọn nhưng Zend có vẻ là một framework được nhiều người ưa chuộng, ít nhất cũng vì tên tuổi của Zend. Thực tế, Zend là một tập hợp nhiều library hơn một framework hoàn thiện, nó sẽ rất tốt cho ai có khả năng kết nối các library với nhau và không thích một cơ chế gò bó như các framework khác thường có. Tuy nhiên, nến xét về mức độ nhanh chóng, các framework khác sẽ dễ tiếp cận hơn hẳn.
Với nhiều người thì cách tiếp cận lại ngược lại, họ muốn có một framework MVC do chính mình xây dựng và làm được như vậy, người đó thực sự có nhiều cơ hội thành một developer hàng đầu. Lời khuyên là bạn nên có một framework cho mình và quen thuộc với nó. Khái niệm làm việc trên 1 framework cũng sẽ giúp đỡ nhiều khi bạn làm trong 1 công ty vì như vậy sẽ tạo ra 1 chuẩn mực chung cho các member làm trong cùng 1 nhóm.
7. More than an application
Cuối cùng thì nội lưc của bạn cũng kha khá thâm hâu để đục đẽo các open source của Joomla, Drupal, Wordpress, PhpBB,... hay gì gì đi nữa. Đây là công việc thú vị mà dân nghiền code chắc chắn không bỏ qua. Nghiên cứu các open source này cho bạn tìm hiểu những ứng dụng được thiết kế để có thể thay đổi cấu hình, liên tục phát triển thêm các module, component hỗ trợ và mở rộng gần như vô hạn.
Bạn cũng sẽ tìm được cơ hộp co-developing các ứng dụng, thử tìm cách làm việc nhóm, quản lý và chia sẻ code qua Internet,... và cùng nhiều người tạo dựng nên các ứng dụng hữu ích chắc chắn là điều thích thú nhất.
Kỹ năng lập trình hướng đối tượng (OOP) là ưu tiên số 1. Tới version 4.x, PHP vẫn không đánh giá cao lập trình OOP nhưng PHP5 đã hỗ trợ OOP rất tốt để dành được sự tin yêu của giới lập trình. Học OOP nên có bài bản. Lý thuyết OOP không nhiều nhưng cũng là rất nhiều và sâu xa. Khi học tới một mức độ nhất định thì có thể tiếp cận các design pattern là các mô hình thiết kế đối tượng chuẩn mực để giái quyết các vấn đề thiết kế ứng dụng khó.
Nắm vững OOP sẽ là cơ sở để tiếp cận mô hình xây dựng ứng dụng 3 tier. Hầu hết các ứng dụng PHP đều sử dụng mô hình 3 tier nổi tiếng là MVC. Ngay cả APS.NET 2.0 cũng có một framework cho người yêu MVC mới ra đời vào khoảng đầu 12/06.
2. Kiến thức về HTML và CSS
HTML không phải là ngôn ngữ gì quá phức tạp mà thực tế là chỉ có 1 quy luật duy nhất cần nắm bắt là
CSS phức tạp hơn với một số cái niệm về selector và người làm designer thì cần nắm vững về CSS nhiều hơn coder. Tuy nhiên, nắm vững CSS là thế mạnh để giải quyết các bài toán về giao diện đôi khi tưởng như khó nhưng lại rất dễ dàng. Đơn cử là bài toán Menu đa cấp hiển thị horizontal hay vertical. Với CSS, chỉ cần thêm một chút kiến thức JS là bạn có thể giải quyết gọn gạng một menu động với các menu item lấy ra từ CSDL
Web 2.0 cũng là chuẩn mà CSS tham gia và đóng vai trò khá quan trọng.
HTML, CSS nên học một cách bài bản để tuân thủ nghiêm ngặt chuẩn XHTML và CSS của W3C. Rất nhiều bạn coder không chú ý điểm này nhưng thực tế công việc nếu phải làm việc cho cty nước ngoài hay khách hàng US, EU thì vấn đề theo đúng chuẩn W3C là rất quan trọng.
3. Mô hình Client/Server
Ứng dụng web là ứng dụng bản thân nó đã tuân thủ mô hình Client/Server và bạn cần nắm vững ngôn ngữ lập trình tại client side và server side. Cơ chế giao tiếp giữa Client và Server của ứng dụng web dựa trên giao thức HTTP và sử dụng Request/Response cũng cần phải được nắm rõ.
HTTP protocol không phải là giao thức phức tạp nhưng cũng nhiều chi tiết vặt và thông số. Bạn sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận HTTP khi đi sâu vào PHP nên ngay từ đầu, không cần quá đặt nặng vào tìm hiểu HTTP.
Đối với Request/Response và các thành phần cơ bản của một ứng dụng web như Server, Session, các biến môi trường, Cookie,... thì bạn lại phải nắm rất vững. Điều này quan trọng vì nó là nền tảng của tất cả các ứng dụng web dù viết bằng ngôn ngữ gì gì đi nữa. Một khi đã nắm vững, chuyển đổi giữa các ngôn ngữ sẽ không gặp khó khăn gì.
Thực hành những khái niệm về Client/Server, bạn cần tiếp cận PHP và JavaScript song song. Ở mức độ beginner, sẽ gặp vô số lỗi PHP và JavaScript rất dễ nảng lòng vì PHP cũng như JavaScript không thực sự cung cấp các tool lập trình sành điệu như Visual Studio của M$ để các bạn debug.
Rất may là tại thời điểm này, PHP coder đã có thêm tool IDE như phpEdit (NuSphere) hay Eclipse, Zend Studio Neon. Bạn nên chọn dùng Eclipse hoặc Zend vì NuSphere là bản thương mại. Zend hiện đang có bản Neon Beta miễn phí (những IDE này đều có tool debug dùng DBG debuger của NuSphere có thể không dễ cài và cấu hình). Trên trình duyệt, bạn chọn FireFox thì sẽ có plug-in Web Developer tools để view code, CSS và debug JavaScript.
4. PHP, MySQL
Chỉ cần vài kiến thức JS cơ bản để bắt đầu với web, nếu đi sâu và JS trứơc bạn sẽ nản. Bạn nên tiếp tục với PHP và MySQL. Nếu chưa có kiến thức Database, bạn nên dành khoảng 7 ngày học về SQL. Thực hành trên MySQL, bạn có thể dùng MySQL console nhưng chắc sẽ ngán ngẩm, thay vào đó, bạn có thể download SqlYog hoặc Navicat hoặc dùng trực tiếp PhpMyAdmin (sau này sẽ dùng nhiều khi bạn quản lý các host đi thuê) để thực hành, tương tự Query Analyzer của SQL Server.
PHP phiên bản 5.x đã viết lại thư viện kết nối MySQL, bạn nên nắm sơ qua về nó qua 1 cuốn ebook dạy về PHP-MySQL (rất nhiều, đừng câu nệ, học cuốn nào cũng vậy cả).
Thời gian rèn luyện PHP và MySQL tùy vào từng người. Vì ở mức độ này, bạn cũng đã tương đối hoàn chỉnh 1 ứng dụng Web nên bạn sẽ tập trung vào việc xử lý dữ liệu nhập xuất và tính toán, hiển thị. Để nâng cao kỹ năng coding, đừng tìm cách sử dụng các thư viện vào lúc này mà hãy cố gắng viết code PHP phát sinh ra HTML code thật tốt. Một vài project làm thật hoàn thiện các chức năng trên giao diện sẽ giúp bạn nâng cao skill về PHP, HTML và JS.
Đừng quan trọng các vấn đề gửi mail, parsing RSS, upload file, phát sinh PDF,... bạn có cả đời coder để tìm hiểu những thứ lặt vặt này.
5. Begin professional
Nếu bạn theo lời tôi dụ dỗ tới bước này thì bạn đã khá là đau khổ với PHP và MySQL. Bước 5 này chia sẻ cho bạn nhiều súng đạn để vào đời giang hồ đi ... code dạo kiếm cơm . Đây là thời điểm bạn sẽ quay về rèn luyện thêm skill về OOP và MVC.
Đầu tiên là cải thiện ngay thói quen xử lý dữ liệu với MySQL thông thường bằng PHP. Có nhiều khả năng code của bạn sẽ bị tấn công SQL Inject nên cách tốt hơn là tìm một thư viện "xịn" cho việc này. Hai thư viện khá dễ cài và học là PDO của PEAR và ADODB. Đạt tới mức độ cao nhất về xử lý DB hiện nay kể đến viện hiểu rõ và sử dụng tốt ORM (Object - Relational Mapping). Vì bản chất thiết kế ứng dụng là các class mà object của nó cần được lưu trữ xuống Database để tái sử dụng lại, người lập trình tiếp cận theo hướng ngược lại là đọc DB lên và chuyển nó thành các object. ORM là khái niệm này và có nhiều tool làm chuyện này cho bạn trong đó có cả ADODB và PDO.
ORM là khái niệm rất hữu ích bạn cần nắm vững do nó liên quan tới thiết kế ứng dụng, các entity class và business object. ORM không chỉ dùng trong PHP/MySQL mà dùng trong hầu hết các ngôn ngữ khác.
(Tới đây, nếu bạn gặp khó khăn về xây dựng một project tương đối các chức năng. Các vấn đề như gửi nhận dữ liệu giữa các trang, quản lý user, xử lý form data,... thì hãy tìm xuống phần về MVC ở dưới nhé.)
Khi bạn có thể thoải mái với xử lý dữ liệu, bước tiếp theo là tìm đồ chơi hỗ trợ việc hiển thị dữ liệu đó cho user. PHP coder dùng các template engine khác nhau để hiển thị dữ liệu. 2 template khá hay là Smarty và Flexi. Ngoài ra, một số template còn cho bạn tạo control như ASP.NET nhưng sẽ bàn tới sau nhé.
Tiện thể làm việc với template, bước này bạn cũng cần một đồ chơi ngon lành về JS. Trước đây web developer rất sợ JS nhưng kể từ khi có AJAX thì JS cũng sống lên mạnh mẽ và nhiều library nổi tiếng ra đời, nhiều đến nỗi ngập ngụa mà sự lựa chọn hoàn toàn do bạn. Sau đây là một số ưu tiên mà bạn nên chọn: YUI của Yahoo, jQuery, jPrototype và Scriptaculous.
Bạn cũng sẽ quan tâm tới việc nâng cao kiến thức JS của mình nếu muốn đào sâu vào những thư viện này. Nếu vậy, hãy tìm hiểu và học JSON. Một lần nữa, bạn cần luyện công về OOP.
6. Rapid application development, let find an MVC framework
Phần này có 2 bước nhỏ độc lập nhau mà những người thực sự muốn đào sâu vào coding sẽ thích thú.
Ở bước 5, bạn sẽ gặp khó khăn nếu skill về giải quyết các vấn đề logic của bạn không đủ tốt để tạo nên một "cơ chế" làm việc chung cho ứng dụng của bạn. Nếu gặp vấn đề này mà đã cố gắng nhiều nhưng không thể giải quyết nổi, bạn cần một framework. Có nhiều MVC framework tốt như CakePHP, CodeIgniter, Zoop,... hay thậm chí bạn có thể chọn dùng ngay Symfony hay Zend Framework. Tất cả đều tốt và thử thách khả năng research của bạn.
Tận dụng framework này, đôi khi sẽ lại làm khó khăn và mất đi cơ hội cho bạn luyện tập những thư viện Smarty hày PDO mà tôi đã đề cập. Lý do là đa số framework đều có sẵn những cơ chế hỗ trợ những vấn đề này và thực tế bạn có thể bỏ hẵn bước 5 thú vị và đốt cháy giai đoạn sang bước 6.
Tôi không dám dánh giá các framework nào là tốt hơn để lựa chọn nhưng Zend có vẻ là một framework được nhiều người ưa chuộng, ít nhất cũng vì tên tuổi của Zend. Thực tế, Zend là một tập hợp nhiều library hơn một framework hoàn thiện, nó sẽ rất tốt cho ai có khả năng kết nối các library với nhau và không thích một cơ chế gò bó như các framework khác thường có. Tuy nhiên, nến xét về mức độ nhanh chóng, các framework khác sẽ dễ tiếp cận hơn hẳn.
Với nhiều người thì cách tiếp cận lại ngược lại, họ muốn có một framework MVC do chính mình xây dựng và làm được như vậy, người đó thực sự có nhiều cơ hội thành một developer hàng đầu. Lời khuyên là bạn nên có một framework cho mình và quen thuộc với nó. Khái niệm làm việc trên 1 framework cũng sẽ giúp đỡ nhiều khi bạn làm trong 1 công ty vì như vậy sẽ tạo ra 1 chuẩn mực chung cho các member làm trong cùng 1 nhóm.
7. More than an application
Cuối cùng thì nội lưc của bạn cũng kha khá thâm hâu để đục đẽo các open source của Joomla, Drupal, Wordpress, PhpBB,... hay gì gì đi nữa. Đây là công việc thú vị mà dân nghiền code chắc chắn không bỏ qua. Nghiên cứu các open source này cho bạn tìm hiểu những ứng dụng được thiết kế để có thể thay đổi cấu hình, liên tục phát triển thêm các module, component hỗ trợ và mở rộng gần như vô hạn.
Bạn cũng sẽ tìm được cơ hộp co-developing các ứng dụng, thử tìm cách làm việc nhóm, quản lý và chia sẻ code qua Internet,... và cùng nhiều người tạo dựng nên các ứng dụng hữu ích chắc chắn là điều thích thú nhất.
August 17, 2008
Tác dụng của cây Lô Hội - Phần III
Cây nha đam (lô hội) được trồng rất nhiều ở Ninh Thuận -Việt Nam nhưng giống cây này lại có nguồn gốc từ châu Phi - Trung cận đông, ở Nam Phi có trồng hơn 300 loài, nhiều loài có hoa rất đẹp trong khi loài Nha đam ở VN thì có hoa nhỏ và thưa hơn. Nha đam có rất nhiều tên gọi như lô hội, long tu, lưỡi hổ, tượng đảm…Trên thế giới, cây nha đam được ứng dụng khá nhiều dưới dạng thuốc viên, nước uống và mỹ phẩm... Cây nha đam vừa tác dụng giữ ẩm cho da, vừa có tính sát trùng. Những lá dài, dày, mọng nước chứa một chất dịch trong, có thể trị phỏng, giúp mát da, mất cảm giác ngứa. Đồng thời giúp da mau lành vết thương và không để lại vết thâm. Cây lô hội rất lành tính, thích hợp với mọi loại da.
Có một loại mỹ phẩm từ thiên nhiên hữu ích như vậy tại sao chúng ta không sử dụng nhỉ? Nhưng sử dụng chúng như thế nào cho hiệu quả thì hôm nay SSM có mời một khán giả rất am hiểu về cây nha đam, đó là chị Giang Thanh, chị thường xuyên sử dụng nha đam để chăm sóc da, tóc và làm thức uống bổ dưỡng cho gia đình.
Cây nha đam rất tốt cho việc chăm sóc da và tóc. Có thể gọi nó là một loại thần dược để làm đẹp da. Không thể không kể đến tính chất dịu và thanh nhiệt của cây nha đam. Chính nhờ đặc tính này, mà nhiều quý ông đã dùng nó như một loại gel và kem để làm giảm cảm giác đau rát sau mỗi lần cạo râu. Nó còn có công dụng tái tạo da. Thay vì sử dụng những loại mỹ phẩm đắt tiền, muốn “sở hữu” một làn da mềm mịn và trắng hồng tự nhiên, bạn hãy dùng nha đam như một loại thần dược dành cho phái đẹp.
Nha đam còn có công dụng đặc trị nếp nhăn, có khả năng tiêu diệt mụn và các tế bào chết, thu hẹp các lỗ chân lông và cho bạn một làn da săn chắc. Ngoài ra, một số tư liệu còn nói rằng nha đam có khả năng “bảo vệ” làn da nhạy cảm của bạn dưới tác động của các tia cực tím dưới ánh nắng mặt trời UVA và UVB.
Nha đam là loại cây rất lành tính có chứa rất nhiều vitamin dưỡng chất khác nhau cần thiết cho da mặt. Giúp cho da mềm mại, mịn màng, ngoài ra nha đam còn có tính kháng khuẩn rất mạnh tiêu diệt những vi khuẩn bất lợi, thích hợp với da khô, nhờn, thậm chí cả da nhạy cảm.
- Nếu như da bạn nhạy cảm thì bạn chỉ nên sử dụng phần trắng bên trong lá nha đam, xắt lát mỏng để đắp trên da mặt và cổ, gọt bỏ vỏ xanh bên ngoài.
Chú ý: Bạn không được sử dụng chúng thường xuyên, tốt nhất là mỗi tuần chỉ đắp từ 2-3 lần, mỗi lần đắp trong khoảng từ 15-20 phút.
- Giữ ẩm cho da: Rửa sạch mặt. Dùng ngón tay bôi vài giọt dung dịch chiết từ lá lên mặt. Công dụng: làm mát da, dịu chỗ bị nắng hay da ngứa, giúp mau lành vết thương.
- Nước uống: Pha một thìa chất dịch lá vào nước sinh tố hoặc nước chanh. Ngoài ra, có thể phơi khô lá, dùng như pha trà.
- Làm mát mắt: Cắt đôi lá lô hội, đắp phía có chất dịch vào mắt. Chú ý, nhắm kín mắt trong khi đắp yên trong 15 phút. Bạn sẽ cảm thấy rất dễ chịu.
Ngoài ra, nha đam còn có thể chữa lành được các vết thương, vết bỏng cấp 1, 2. Nếu bạn bị bỏng nhẹ hãy nhanh chóng lấy nhựa cây lô hội và thoa vào vết bỏng để tránh sưng phồng và tấy đỏ.
Ngoài ra, nếu thường xuyên ủ tóc với nha đam thì sẽ giúp phục hồi lại mái tóc bị hư tổn. Mái tóc thường bị xơ cứng, thô ráp và xuất hiện nhiều gàu, do sử dụng nhiều loại hóa chất vì vậy để tìm lại “sức sống” cho mái tóc, để chăm sóc tóc chúng ta có thể thực hiện như sau:
Trộn lô hội với sữa tươi và bôi lên tóc khoảng nửa giờ trứơc khi đi tắm. Với bí quyết này, hãy kiên trì thực hiện vài lần thì sẽ cảm nhận được hiệu quả bất ngờ.
Và không chỉ làm đẹp cho làn da và mái tóc, lô hội còn là một nguyên liệu để chế tạo ra những món ăn bổ dưỡng kích thích bài tiết chất cặn bã, chất độc trong cơ thể và cũng là những phương thuốc dân gian rất công hiệu. Món chè nay nấu cũng đơn giản thôi. Chỉ cần chuẩn bị như sau: Gọt bỏ phần lá dày, cắt nha đam thành dạng sợi hay hột lớn, trộn đều với đường theo phân lượng một chén nha đam + 1 hoặc 2 muỗng súp đường, để cho tan đường rồi tùy ý ướp lạnh trước khi ăn với vài giọt chanh. Hoặc sau khi nấu chè đậu xanh chẳng hạn, cứ mỗi chén chè đậu xanh cho vào 1 muỗng súp nha đam đã trộn đường là vừa đủ.
Nhưng cần phải lưu ý khi dùng món ăn này, vì đây là một loại thực phẩm nói theo đông y là món ăn thuộc tính hàn (lạnh) chỉ nên dùng ít để giải nhiệt chứ không nên ăn nhiều với người hay bị trục trặc đường ruột không nên ăn nha đam. Và nha đam còn là nguyên liệu để pha chế một số loại nước uống vào mùa hè cũng rất ngon và lạ miệng. Dùng 200gr lô hội tươi, rửa sạch, gọt vỏ, bỏ gai, giã nát, thêm vào 200ml nước chín, ép lấy nước cốt uống trong ngày, hoặc xay bằng máy xay sinh tố để tủ lạnh uống cả ngày. Với hỗn hợp nha đam trong tủ lạnh thì khi uống chị có thể pha một muỗng chất dịch của lá vào nước sinh tố hoặc nước chanh. Ngoài ra, bạn có thể phơi lá dùng như pha trà. Công dụng: tiêu phong, giải độc.
Có một loại mỹ phẩm từ thiên nhiên hữu ích như vậy tại sao chúng ta không sử dụng nhỉ? Nhưng sử dụng chúng như thế nào cho hiệu quả thì hôm nay SSM có mời một khán giả rất am hiểu về cây nha đam, đó là chị Giang Thanh, chị thường xuyên sử dụng nha đam để chăm sóc da, tóc và làm thức uống bổ dưỡng cho gia đình.
Cây nha đam rất tốt cho việc chăm sóc da và tóc. Có thể gọi nó là một loại thần dược để làm đẹp da. Không thể không kể đến tính chất dịu và thanh nhiệt của cây nha đam. Chính nhờ đặc tính này, mà nhiều quý ông đã dùng nó như một loại gel và kem để làm giảm cảm giác đau rát sau mỗi lần cạo râu. Nó còn có công dụng tái tạo da. Thay vì sử dụng những loại mỹ phẩm đắt tiền, muốn “sở hữu” một làn da mềm mịn và trắng hồng tự nhiên, bạn hãy dùng nha đam như một loại thần dược dành cho phái đẹp.
Nha đam còn có công dụng đặc trị nếp nhăn, có khả năng tiêu diệt mụn và các tế bào chết, thu hẹp các lỗ chân lông và cho bạn một làn da săn chắc. Ngoài ra, một số tư liệu còn nói rằng nha đam có khả năng “bảo vệ” làn da nhạy cảm của bạn dưới tác động của các tia cực tím dưới ánh nắng mặt trời UVA và UVB.
Nha đam là loại cây rất lành tính có chứa rất nhiều vitamin dưỡng chất khác nhau cần thiết cho da mặt. Giúp cho da mềm mại, mịn màng, ngoài ra nha đam còn có tính kháng khuẩn rất mạnh tiêu diệt những vi khuẩn bất lợi, thích hợp với da khô, nhờn, thậm chí cả da nhạy cảm.
- Nếu như da bạn nhạy cảm thì bạn chỉ nên sử dụng phần trắng bên trong lá nha đam, xắt lát mỏng để đắp trên da mặt và cổ, gọt bỏ vỏ xanh bên ngoài.
Chú ý: Bạn không được sử dụng chúng thường xuyên, tốt nhất là mỗi tuần chỉ đắp từ 2-3 lần, mỗi lần đắp trong khoảng từ 15-20 phút.
- Giữ ẩm cho da: Rửa sạch mặt. Dùng ngón tay bôi vài giọt dung dịch chiết từ lá lên mặt. Công dụng: làm mát da, dịu chỗ bị nắng hay da ngứa, giúp mau lành vết thương.
- Nước uống: Pha một thìa chất dịch lá vào nước sinh tố hoặc nước chanh. Ngoài ra, có thể phơi khô lá, dùng như pha trà.
- Làm mát mắt: Cắt đôi lá lô hội, đắp phía có chất dịch vào mắt. Chú ý, nhắm kín mắt trong khi đắp yên trong 15 phút. Bạn sẽ cảm thấy rất dễ chịu.
Ngoài ra, nha đam còn có thể chữa lành được các vết thương, vết bỏng cấp 1, 2. Nếu bạn bị bỏng nhẹ hãy nhanh chóng lấy nhựa cây lô hội và thoa vào vết bỏng để tránh sưng phồng và tấy đỏ.
Ngoài ra, nếu thường xuyên ủ tóc với nha đam thì sẽ giúp phục hồi lại mái tóc bị hư tổn. Mái tóc thường bị xơ cứng, thô ráp và xuất hiện nhiều gàu, do sử dụng nhiều loại hóa chất vì vậy để tìm lại “sức sống” cho mái tóc, để chăm sóc tóc chúng ta có thể thực hiện như sau:
Trộn lô hội với sữa tươi và bôi lên tóc khoảng nửa giờ trứơc khi đi tắm. Với bí quyết này, hãy kiên trì thực hiện vài lần thì sẽ cảm nhận được hiệu quả bất ngờ.
Và không chỉ làm đẹp cho làn da và mái tóc, lô hội còn là một nguyên liệu để chế tạo ra những món ăn bổ dưỡng kích thích bài tiết chất cặn bã, chất độc trong cơ thể và cũng là những phương thuốc dân gian rất công hiệu. Món chè nay nấu cũng đơn giản thôi. Chỉ cần chuẩn bị như sau: Gọt bỏ phần lá dày, cắt nha đam thành dạng sợi hay hột lớn, trộn đều với đường theo phân lượng một chén nha đam + 1 hoặc 2 muỗng súp đường, để cho tan đường rồi tùy ý ướp lạnh trước khi ăn với vài giọt chanh. Hoặc sau khi nấu chè đậu xanh chẳng hạn, cứ mỗi chén chè đậu xanh cho vào 1 muỗng súp nha đam đã trộn đường là vừa đủ.
Nhưng cần phải lưu ý khi dùng món ăn này, vì đây là một loại thực phẩm nói theo đông y là món ăn thuộc tính hàn (lạnh) chỉ nên dùng ít để giải nhiệt chứ không nên ăn nhiều với người hay bị trục trặc đường ruột không nên ăn nha đam. Và nha đam còn là nguyên liệu để pha chế một số loại nước uống vào mùa hè cũng rất ngon và lạ miệng. Dùng 200gr lô hội tươi, rửa sạch, gọt vỏ, bỏ gai, giã nát, thêm vào 200ml nước chín, ép lấy nước cốt uống trong ngày, hoặc xay bằng máy xay sinh tố để tủ lạnh uống cả ngày. Với hỗn hợp nha đam trong tủ lạnh thì khi uống chị có thể pha một muỗng chất dịch của lá vào nước sinh tố hoặc nước chanh. Ngoài ra, bạn có thể phơi lá dùng như pha trà. Công dụng: tiêu phong, giải độc.
Làm đẹp với Lô Hội (Long tu, Nha Đam)
Lô hội còn có nhiều tên gọi khác như nha đam, long tu... Thân cây lô hội chứa một lượng nước lớn, bao gồm các chất dinh dưỡng như A, C, E, B1 cùng nhiều khoáng chất như can-xi, natri, kẽm... Ngoài ra, loài cây này còn có công dụng như một loại thần dược trong lĩnh vực hóa mỹ phẩm.
Chăm sóc da
Chất nhầy trong gel (phần thịt) của lô hội có khả năng thấm ướt, tạo độ ẩm cho da, giúp da dễ đàn hồi và giảm các nếp nhăn.
Gel của chúng còn có tác dụng kích thích sự tổng hợp các collagen và sợi elastin, giúp ngăn chặn sự hủy hoại của da khi bị lão hóa. Trong quá trình chăm sóc da, chất gel này có tác dụng se lỗ chân lông, giảm mụn một cách hiệu quả.
Trong dân gian, lô hội là phương thuốc làm lành da tự nhiên rất hữu hiệu. Khi thoa một lớp gel lên da, các vết thương do bị bỏng, phồng rộp, côn trùng cắn và mẩn ngứa sẽ nhanh chóng được hồi phục.
Nếu bạn phải thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng, da sẽ trở nên bỏng rát, khó chịu. Chỉ với một chút dịch của lô hội sẽ giúp bạn nhanh chóng lấy lại cảm giác mát mẻ cho làn da.
Chống mỏi mắt
Nếu mắt của bạn mỏi, có quầng thâm, mi mắt nặng, hãy sử dụng lô hội để chữa trị. Rất đơn giản, dùng một nhánh lô hội, gọt bỏ lớp vỏ xanh bên ngoài rồi đắp phần thịt lên mắt, nằm thư giãn trong vòng 15 phút.
Dịch trong lá của lô hội có tác dụng làm mắt dịu mát, dễ chịu. Sau một thời gian, vùng thâm quanh mắt sẽ giảm hẳn. Bạn nên sử dụng chất gel này mỗi tối trước khi đi ngủ để chống mệt mỏi cho vùng mắt.
Tác dụng khác
Trong ẩm thực, phần thịt trong suốt của lô hội có giá trị dinh dưỡng cao. Khi nấu chè hoặc canh, lô hội có tác dụng mát gan, nhuận tràng và tăng cường sinh lực.
Ngoài ra, nếu pha một chút dịch của lô hội vào sinh tố hoặc nước chanh sẽ có tác dụng tốt trong việc giải độc, tiêu phong, giảm chứng mất ngủ, viêm khớp, bệnh hen suyễn, đồng thời làm giảm lượng đường trong cơ thể.
Lô hội còn có tác dụng chữa bệnh zona, loại bệnh do vi-rút gây ra.
Loài cây này có rất nhiều công dụng, nhưng nếu không sử dụng đúng cách, hiệu quả sẽ không như mong muốn. Dưới đây là một số cách giúp bạn sử dụng chúng một cách tốt nhất:
- Chỉ nên sử dụng phần thịt trong suốt bên trong lá lô hội, cắt lát mỏng đắp trên bề mặt da.
- Bạn cũng có thể dùng lòng trắng trứng gà cho vào bát sạch, đánh nổi bọt, thêm 5-10 giọt dịch lô hội vào đánh đều rồi sử dụng. Nếu chưa dùng ngay, bạn hãy cho vào tủ lạnh để bảo quản.
- Trước khi đi ngủ, rửa mặt sạch, dùng dung dịch lô hội thoa đều lên bề mặt da, khoảng 15-20 phút, rửa sạch bằng nước ấm. Cuối cùng, massage nhẹ nhàng da mặt trong vài phút.
- Bạn cũng có thể dùng gel lô hội thoa lên da đầu và tóc, lấy khăn trùm lại để khoảng 10-15 phút, sau đó gội sạch bằng nước ấm và dầu gội đầu bình thường.
- Khi muốn lấy chất dịch từ cây lô hội, bạn hãy chọn những lá to, rửa sạch, để khô. Sau đó, gọt sạch phần vỏ xanh, đem xát hoặc giã nhuyễn rồi dùng gạc mỏng hoặc phin cà phê lọc bỏ bã.
- Trong dịch lô hội có chất gây kích thích da, gây ngứa. Nếu da bạn quá mẫn cảm, nên sắc cô đặc phần dịch lô hội, sau đó sử dụng dần hoặc bảo quản trong tủ lạnh.
- Không nên đắp mặt nạ lô hội thường xuyên, tốt nhất chỉ nên đắp 2-3 lần/tuần.
- Người cao tuổi, phụ nữ có thai hãy cẩn thận khi sử dụng lô hội.
Làm dịu mát.
Đầu tiên, không thể không kể đến tính chất dịu mát và thanh nhiệt của cây nha đam. Chính nhờ đặc tính này, mà nhiều quý ông đã dùng nó như một loại gel và kem để làm giảm cảm giác đau rát sau mỗi lần cạo râu.
Tái tạo da.
Thay bằng việc sử dụng những loại mỹ phẩm đắt tiền, muốn “sở hữu” một làn da mềm mịn và trắng hồng tự nhiên, bạn hãy dùng lô hội như một loại thần dược dành cho phái đẹp.
Bôi lô hội lên mặt và rửa sạch sau vài phút, làm đều đặn mỗi ngày và cảm nhận sự khác biệt. Bên cạnh đó, việc uống nước ép lô hội cũng đem lại hiệu quả như mong muốn. Và cũng xin nói thêm rằng, lô hội là loại “mỹ phẩm thảo dược” không gây kích ứng da.
Tạm biệt nếp nhăn.
Nha đam chính là phương thuốc đặc trị nếp nhăn. Lấy lô hội bôi lên mặt, nhựa lô hội sẽ nhanh chóng thẩm thấu và thấm sâu vào tận các “ngõ ngách” trong da. Làm tăng độ ẩm, tạo độ căng cho da, mang đi những tế bào chết và tái tạo tế bào mới.
Đối với đôi môi nứt nẻ.
Mùa hanh khô đang đến gần, đôi môi gợi cảm của bạn đang phải “đương đầu” với những mối nguy do tiết trời hanh khô gây ra. Bạn đừng quá lo lắng và bối rối, hãy dùng nhựa lô hội bôi lên môi để “tìm lại” bờ môi mọng đỏ như trái dâu tây.
Trị mụn.
Lô hội có khả năng tiêu diệt mụn và các tế bào chết, thu hẹp các lỗ chân lông và cho bạn một làn da săn chắc. Hãy dùng lô hội bôi ngay vào nốt mụn khi phát hiện ra nó, để ức chế quá trình phát triển.
Đối với ánh nắng mặt trời.
Các minh chứng khoa học đã cho thấy rằng, nha đam có khả năng “bảo vệ” bạn, đặc biệt làn da nhạy cảm của bạn dưới tác động của các tia cực tím dưới ánh nắng mặt trời UVA và UVB (UVA và UVB là các tia cực tím cực kỳ độc hại, tiếp xúc nhiều có thể gây ung thư da).
Khắc phục chứng khô mắt.
Có tác dụng ngăn ngừa chứng khô mắt, do tiếp xúc nhiều giờ với ánh nắng mặt trời và tiếp xúc với máy tính cường độ lớn. Đơn giản, hãy lấy phần cùi của cây lô hội đắp lên mắt trong vòng vài phút.
Phục hồi mái tóc hư tổn.
Do việc sử dụng nhiều loại hóa chất sẽ khiến mái tóc bạn trở nên xơ cứng, thô ráp và xuất hiện nhiều gàu, để tìm lại “sức sống” cho mái tóc, bạn hãy làm theo cách sau đây:
Trộn lô hội với sữa tươi và bôi lên tóc khoảng nửa giờ trứơc khi đi tắm. Hãy kiên trì thực hiện và cảm nhận hiệu quả bất ngờ.
“Trị” chứng “nguyệt san” bất thường.
“Nguyệt san” là chứng bệnh thường gặp và gây ra nhiều rắc rối đối với phụ nữ. Để khắc phục không khó, bạn hãy nấu sôi nước lô hội và thêm một chút đường để tạo thành nước siro. Uống nước này khoảng một tuần trước khi kỳ “nguyệt san” để cải thiện tình hình.
Vết thâm tím, trầy xước.
Các công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trong lô hội có chứa chất khử trùng. Vì thế, lô hội đem lại hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa các nhiễm trùng do các vết thương hở gây nên.
Đối với các vết bỏng
Đối với các vết bỏng nhẹ ở cấp1, 2. Hãy nhanh chóng lấy nhựa cây lô hội và thoa vào vết bỏng để tránh sưng phồng và tấy đỏ.
Chống béo phì.
Ngoài những công dụng nêu trên, nha đam còn có tác dụng đặc biệt trong việc giảm cân. Các nhà khoa học đã chỉ rằng, trong lô hội có chứa chất Aloin, rất hiệu nghiệm trong việc giảm cân.
Chính vì thế, nếu muốn “chiến dịch”giảm cân đạt hiệu quả cao bạn đừng quên bổ sung nước ép lô hội vào thực đơn của mình.
Các bài thuốc từ cây Lô Hội ( Long Tu, Nha Đam)
Tác dụng
+Minh mục, trấn Tâm, sát trùng, giải độc Ba đậu (Khai Bảo Bản Thảo).
+Chuyên sát trùng, thanh nhiệt (Bản Thảo Cương Mục).
+Thanh nhiệt, nhuận hạ, mát gan, kiện Tỳ (Trung Dược Học).
+Nhuận hạ, sát trùng (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcChủ trị:
+Trị táo bón, trẻ nhỏ bị cam nhiệt, tích trệ (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Kiêng kỵ:
+Đang có thai hoặc đang hành kinh: không dùng (Trung Dược Học).
+Người Tỳ hư hàn, rối loạn tiêu hóa: không dùng (Trung Dược Học).
+Tỳ Vị suy yếu, tiêu chảy, phụ nữ có thai: không dùng (Phương Pháp Bào Chế Đông Dược).
+Lô hội gây sung huyết, do đó, không dùng cho người bị lòi dom và có thai (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
Liều dùng: 0,4-2g cho vào hoàn tán, không cho vào thuốc thang. Dùng ngoài: vừa đủ đắp chỗ bệnh.
Độc tính: Dùng liều quá cao (8g), có thể gây ngộ độc chết người [Tiểu nhiều, yếu toàn thân, mạch chậm, hạ nhiệt độ] (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcĐơn thuốc kinh nghiệm:
+Trị táo bón (do trường vị thực nhiệt) mạn tính: Lô hội 20g, Chu sa 15g, cùng tán nhỏ, hòa với ít rượu làm viên. Mỗi lần uống 4g với rượu hoặc nước cơm, ngày 2 lần (Canh Y Hoàn - Cục Phương).
+ Trị táo bón, tiểu bí do nhiệt kết: Lô hội 6g, Nghiền nát. Phân ra cho vào 6 viên nang nhỏ. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 2-3 viên nang. Nếu không có viên nang, dùng đường trộn với thuốc, ngậm nuốt dần (Lô Hội Thông Tiện Giảo Hoàn - Trung Quốc Đương Đại Danh Y Nghiệm Phương Đại Toàn).
+Trị màng tiếp hợp viêm cấp: Lô hội 3g, Hồ hoàng liên 3g, Đương quy 10g, Bạch thược 12g, Xuyên khung 3g, Vô di 10g, Mộc hương 3g, Long đởm thảo 6g. Sắc nước uống (Lô Hội Hoàn Gia Vị - Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
+Trị Can Đởm thực nhiệt gây ra táo bón, tiểu đỏ, ít, hoa mắt, chóng mặt, nặng hơn thì co giật, phát cuồng, nói nhảm: Lô hội, Đại hoàng, Thanh đại (thủy phi), mỗi thứ 4g, Đương quy, Long đởm thảo, Hoàng cầm, Chi tử, Hoàng bá, Hoàng liên mỗi thứ 6g, Mộc hương 5,5g, Xạ hương 0,3g (để riêng). Tán bột, luyện mật làm hoàn. Mỗi lần uống 6-10g, ngày 3 lần (Đương Quy Lô Hội Hoàn - Tiền Ất).
+Trị cam nhiệt, giun đũa: Lô hội 15g, tán bột. Mỗi ngày uống 6g lúc đói với nước ấm (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị cam tích, táo bón, giun đũa, suy dinh dưỡng : Lô hội, Diên hồ sách, Mộc hương đều 3g, Vô di, Thanh bì đều 6g, Đương quy, Phục linh, Trần bì đều 10g, Chích thảo 3g. Tán bột, trộn hồ làm hoàn. Ngày uống 4-6g (Lô Hội Tán - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị ghẻ lở, lở loét hậu môn: Lô hội 30g, Cam thảo 15g. Tán bột. Dùng nước đậu hũ rửa chỗ loét rồi đắp thuốc vào (Lô Hội Tán - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị mụn mặt ở thanh niên: Chế cao xoa mặt có gia thêm nước lá Lô hội 5-7%, xoa ngày 1-3 lần. Trị 140 cas, có kết quả 136 cas (Vương Thị - Liêu Ninh Trung Y Tạp Chí 1987, 9:27).
+Trị táo bón, khó tiêu vì thiếu nước mật, vàng da, yếu gan yếu ruột: bột Lô hội 0,08g, Cao mật bò tinh chế 0,05g, Phenltalein 0,05g, bột Cam thảo 0,05g. Tá dược vừa đủ 1 viên. Ngày uống 1-2 viên vào bữa cơm chiều. Trẻ nhỏ dưới 15 tuổi không dùng (Viên Nhuận Trường - Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Phòng ngừa sỏi niệu: Dùng vài lá Lô hội tươi, lấy gel nấu với đậu xanh làm nước uống hàng ngày. Ăn mỗi tuần vài lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 23).
+Trị viêm loét dạ dày: uống gel tươi của lá Lô hội: cứ vài giờ uống 1 muỗng canh gel tươi, lúc bụng đói [tổng cộng khoảng 400ml gel Lô hội tươi/ngày] (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 23).
+Trị phỏng nắng: Bôi ngay gel Lô hội lên da vài giờ 1 lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 24).
+Trị trĩ ra máu: bôi gel Lô hội vào, ngày vài lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 24).
Tìm hiểu thêm
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTên khác:
Lô hội, Chân Lô Hội, Dương Lô Hội, Lô Khoái, Nội Hội, Nột Hôi, Quỷ Đan, Tượng Hội, Tượng Đởm (Bản Thảo Thập Di), Lưỡi Hổ, Hổ Thiệt, Nha Đam (Dược Liệu Việt Nam).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTên khoa học:
Aloe vera L var. Chinensis (Haw) Berger. Họ Hành Tỏi (Liliaceae).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcMô Tả:
Cây sống dai, có khi không có thân, có khi thân cao lên hóa thành gỗ, ngắn, to, thô. Lá mọng nước, tiết diện 3 cạnh, có gai ở mép lá, mặt lá có đốm trắng, lá không cuống, đầu nhọn sắc, dài 20-30cm, rộng 3-5cm, dày 1-1,5cm. Lá mọc thành cụm như hoa thị ở gốc. Hoa có cán dài đến 1m, màu vàng đỏ, hợp thành chùm dài. Quả nang hình trứng thuôn, lúc đầu màu xanh sau nâu và dai, có 3 ô, mỗi ô đựng nhiều hạt. Lô hội ở miền Bắc Việt Nam được trồng làm cảnh là Aloe maculata Forsk. Cây ra hoa vào mùa Thu.Trồng khắp nơi làm cảnh.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcThu hái, Sơ chế:
Hái lá quanh năm, cắt nhỏ lá, gĩa và ép lấy nước. Để lắng 24 giờ, gạn nước thu được đem cô ở ngoài nắng hoặc đun cho đặc.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBộ phận dùng:
Nhựa cây đã chế biến. Lô hội dùng làm thuốc là những cục nhựa có dạng tinh thể màu nâu đen óng ánh, khi khô thì giòn. Tan trong rượu, hoàn toàn tan trong nước sôi, vị đắng. Dùng loại khối nhựa khô, sắc đen vàng, hơi có ánh bóng, dễ nát, không lẫn tạp chất là loại tốt. Loại của cây Aloe vera L. gọi là Lão Lô hội, loại của cây Aloe ferox Mill. Gọi là Tân Lô hội.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcMô tả dược liệu:
Lô hội là khói không nhất định, thường vỡ tách ra hình nhiều góc lớn nhỏ khác nhau. Lão Lô hội thì mặt ngoài mầu nâu hồng hoặc nâu sẫm, mờ tối. Thể nhẹ, chất cứng, khó vỡ nát, chỗ gẫy sù sì hoặc có vân nhăn. Tân Lô hội mặt ngoài mầu nâu tối, xanh, sáng bóng. Thể nhẹ, chất xốp, dòn, dễ vỡ. Chỗ gẫy giống như thủy tinh và có lớp vân. Mùi hơi đặc biệt, vị rất đắng.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBào chế:
+ Rạch 1 đường giữa lá Lô hội tươi, tách mở ra rồi dùng sống dao nạo phần giữa lá ra sẽ có 1 chất gel trong suốt. Đó là gel Lô hội (Aloe vera gel). Phơi khô gel này sẽ có chất Nha đam (Aloès) màu nâu đen hoặc màu ánh lục.
+ Tán vừa nhỏ, dùng sống. Khi sắc thuốc, lấy nước thuốc đang sôi, chế vào Lô hội cho tan ra, lọc bỏ tạp chất ở dưới rồi hòa chung với thuốc uống.
+ Làm thuốc hoàn: thường dùng nó làm hồ để viên hoặc làm áo ngoài viên thuốc.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBảo quản:
Bỏ vào thùng để nơi thoáng gió, tránh ánh nắng vì gặp nóng nhựa sẽ chảy.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcThành phần hóa học:
+Nhựa có 12-13% Antraglycozit, chủ yếu là Aloin (Dược Liệu Việt Nam).
+Nhựa chứa Aloin, Isoaloin, b-Aloin, Aloe-emodin, Aloinoside A, B (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Trong Lô hội có Aloin (cũng gọi là Barbaloin), p-Coumaric acid, Glucose, Aldopentose, Calcium oxalate (Trung Dược Học).
+ Prostanoid, Cyclooxygenase, Cholesterol (Afzal và cộng sự 1991).
+ Aloeresitanol, Cinnamic acid Wehmer C, Die Pflanzenstoffe (I), 1929: 148).
+ Isobarbaloin, Aloin B (Mulemann H. Pharm Act Helv 1952, 27: 17).
+ Cholesterol, Campesterol, b-Sitosterol, Lupeol (Waller G R và cộng sự, C A 1979, 90: 3177g).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTác dụng dược lý:
+Tác dụng đối với Vị trường: Aloin là chất tẩy xổ mạnh và mạnh hơn so với Đại hoàng. Aloin tác động trên kết trường. Lô hội dùng thụt Đại trường có tác dụng cũng như uống (Trung Dược Học).
+ Tác dụng tẩy xổ: Aloin là chất tẩy xổ mạnh, tác dụng kích thích đại trường gây xổ thường kèm theo đau bụng, hố chậu sung huyết. Nghiêm trọng có thể gây viêm Thận. Lô hội dùng thụt Đại trường có tác dụng cũng như uống (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Tác dụng đối với tim mạch: nước sắc Lô hội có tác dụng ức chế tim cô lập của ếch (Trung Dược Học).
+ Nước ngâm kiệt Lô hội có tác dụng ức chế với mức độ khác nhau đối với nấm gây bệnh ngoài da (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Lô hội còn có tác dụng kháng hoạt tính ung thư (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Tác dụng chữa vết thương và vết phỏng: nước sắc Lô Hội 10% bôi trên thỏ và chuột thấy rút ngắn được thời gian điều trị. Trong những năm gần đây, nước sắc Lô hội dùng điều trị phỏng có kết quả tốt, 1 số trường hợp cho thấy Lô hội kháng được với Pseudomonas aeruginosa (Trung Dược Học).
+Tác dụng chống khối u: Lô hội chiết xuất bằng alcohol có tác dụng ức chế sự phát triển của 1 số khối u và xơ gan cổ trướng (Trung Dược Học).
+Liều nhỏ Lô hội giúp kích thích tiêu hóa (Liều thường dùng: 0,5-1g), vì nó kích thích nhẹ niêm mạc ruột và không cho cặn bã ở lâu trong ruột. Liều cao, nó là vị thuốc tẩy mạnh nhưng tác dụng chậm, gây sự sung huyết ở các cơ quan bụng, nhất là ở ruột gìa. Tùy theo liều dùng, có thể gây độ tẩy cần thiết. Có tác dụng sau 10-15 giờ, phân mềm nhão, không lỏng. Có khi hơi đau bụng (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Lô hội liều cao 200-500mg nhựa khô (3-5 lá tươi) có tác dụng xỏ mạnh. Công năng xổ này là do các chất có nhân Anthraquinon của Lô hội có tính kích ứng đường ruột, gây ra đau bụng quặn nên không tốt bằng các loại Muồng (Cassia) hoặc Tả diệp [Séné](Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 23).
+Tác dụng kháng sinh: các nghiên cứu mới nhất chứng minh gel Lô Hội tươi có tính sát khuẩn, gây tê (làm giảm đau sau khi bôi), tăng vi tuần hoàn vì vậy giúp mau lành vết thương khi bôi lên (Cuzzel 1986, David và cộng sự 1987, Rodriguez và cộng sự 1988, Hogan 1988).
+Các Anthraquinon của các loại Aloe kết hợp được với các ion Calcium trong đường tiểu thành hợp chất tan được để tống ra ngoài theo nước tiểu (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 23).
+Aloe vera gel có tác dụng làm săn da, kháng sinh, làm đông kết dịch rỉ (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 24).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTính vị:
+Vị đắng như mật (Bản Thảo Thập Di).
+Vị đắng, tính hàn, không độc (Khai Bảo Bản Thảo).
+Vị đắng, tính hàn (Trung Dược Học).
+Vị đắng, tính hàn (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcQuy kinh:
+Vào kinh Can, Tâm, Tỳ (Trung Dược Học).
+Vào kinh Can, Tâm, Tỳ, Vị, Đại trường (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Tham khảo:
+ “Lô hội tính hàn, có thể trừ nhiệt, vị đắng có thể tả nhiệt, táo thấp, sát trùng, à vị thuốc chủ yếu trừ nhiệt, sát trùng” (Bản Thảo Kinh Sơ).
+ “Lô hội là thuốc làm mát gan, sát trùng. Phàm bệnh có nhiệt thuộc tạng Can, dùng Lô hội là không do dự gì. Nhưng vì Lô hội vị rất đắng, khí rất hàn, các loại thuốc đắng hàn không vị nào bằng. Tác dụng của Lô hội là chủ thanh không chủ bổ. Nếu nội nhiệt mà khỏe thì dùng, nếu nội nhiệt mà tiêu chảy, ăn ít thì không dùng” (Bản Thảo Hối Ngôn).
+ “Lô hội ngoài khổ hàn, nhuận hạ, thanh nhiệt, sát trùng ra không chữa được gì khác những tính vị của nó rất đắng, rất lạnh liều lượng dùng ít là tốt. Lô hội nên dùng để làm viên, nếu cho vào thuốc sắc thì thuốc có vị đắng, mùi hôi khó ngửi, khó uống (Đông Dược Học Thiết Yếu)
+Minh mục, trấn Tâm, sát trùng, giải độc Ba đậu (Khai Bảo Bản Thảo).
+Chuyên sát trùng, thanh nhiệt (Bản Thảo Cương Mục).
+Thanh nhiệt, nhuận hạ, mát gan, kiện Tỳ (Trung Dược Học).
+Nhuận hạ, sát trùng (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcChủ trị:
+Trị táo bón, trẻ nhỏ bị cam nhiệt, tích trệ (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Kiêng kỵ:
+Đang có thai hoặc đang hành kinh: không dùng (Trung Dược Học).
+Người Tỳ hư hàn, rối loạn tiêu hóa: không dùng (Trung Dược Học).
+Tỳ Vị suy yếu, tiêu chảy, phụ nữ có thai: không dùng (Phương Pháp Bào Chế Đông Dược).
+Lô hội gây sung huyết, do đó, không dùng cho người bị lòi dom và có thai (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
Liều dùng: 0,4-2g cho vào hoàn tán, không cho vào thuốc thang. Dùng ngoài: vừa đủ đắp chỗ bệnh.
Độc tính: Dùng liều quá cao (8g), có thể gây ngộ độc chết người [Tiểu nhiều, yếu toàn thân, mạch chậm, hạ nhiệt độ] (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcĐơn thuốc kinh nghiệm:
+Trị táo bón (do trường vị thực nhiệt) mạn tính: Lô hội 20g, Chu sa 15g, cùng tán nhỏ, hòa với ít rượu làm viên. Mỗi lần uống 4g với rượu hoặc nước cơm, ngày 2 lần (Canh Y Hoàn - Cục Phương).
+ Trị táo bón, tiểu bí do nhiệt kết: Lô hội 6g, Nghiền nát. Phân ra cho vào 6 viên nang nhỏ. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 2-3 viên nang. Nếu không có viên nang, dùng đường trộn với thuốc, ngậm nuốt dần (Lô Hội Thông Tiện Giảo Hoàn - Trung Quốc Đương Đại Danh Y Nghiệm Phương Đại Toàn).
+Trị màng tiếp hợp viêm cấp: Lô hội 3g, Hồ hoàng liên 3g, Đương quy 10g, Bạch thược 12g, Xuyên khung 3g, Vô di 10g, Mộc hương 3g, Long đởm thảo 6g. Sắc nước uống (Lô Hội Hoàn Gia Vị - Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
+Trị Can Đởm thực nhiệt gây ra táo bón, tiểu đỏ, ít, hoa mắt, chóng mặt, nặng hơn thì co giật, phát cuồng, nói nhảm: Lô hội, Đại hoàng, Thanh đại (thủy phi), mỗi thứ 4g, Đương quy, Long đởm thảo, Hoàng cầm, Chi tử, Hoàng bá, Hoàng liên mỗi thứ 6g, Mộc hương 5,5g, Xạ hương 0,3g (để riêng). Tán bột, luyện mật làm hoàn. Mỗi lần uống 6-10g, ngày 3 lần (Đương Quy Lô Hội Hoàn - Tiền Ất).
+Trị cam nhiệt, giun đũa: Lô hội 15g, tán bột. Mỗi ngày uống 6g lúc đói với nước ấm (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị cam tích, táo bón, giun đũa, suy dinh dưỡng : Lô hội, Diên hồ sách, Mộc hương đều 3g, Vô di, Thanh bì đều 6g, Đương quy, Phục linh, Trần bì đều 10g, Chích thảo 3g. Tán bột, trộn hồ làm hoàn. Ngày uống 4-6g (Lô Hội Tán - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị ghẻ lở, lở loét hậu môn: Lô hội 30g, Cam thảo 15g. Tán bột. Dùng nước đậu hũ rửa chỗ loét rồi đắp thuốc vào (Lô Hội Tán - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
+Trị mụn mặt ở thanh niên: Chế cao xoa mặt có gia thêm nước lá Lô hội 5-7%, xoa ngày 1-3 lần. Trị 140 cas, có kết quả 136 cas (Vương Thị - Liêu Ninh Trung Y Tạp Chí 1987, 9:27).
+Trị táo bón, khó tiêu vì thiếu nước mật, vàng da, yếu gan yếu ruột: bột Lô hội 0,08g, Cao mật bò tinh chế 0,05g, Phenltalein 0,05g, bột Cam thảo 0,05g. Tá dược vừa đủ 1 viên. Ngày uống 1-2 viên vào bữa cơm chiều. Trẻ nhỏ dưới 15 tuổi không dùng (Viên Nhuận Trường - Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Phòng ngừa sỏi niệu: Dùng vài lá Lô hội tươi, lấy gel nấu với đậu xanh làm nước uống hàng ngày. Ăn mỗi tuần vài lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 23).
+Trị viêm loét dạ dày: uống gel tươi của lá Lô hội: cứ vài giờ uống 1 muỗng canh gel tươi, lúc bụng đói [tổng cộng khoảng 400ml gel Lô hội tươi/ngày] (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 23).
+Trị phỏng nắng: Bôi ngay gel Lô hội lên da vài giờ 1 lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 24).
+Trị trĩ ra máu: bôi gel Lô hội vào, ngày vài lần (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 81: 24).
Tìm hiểu thêm
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTên khác:
Lô hội, Chân Lô Hội, Dương Lô Hội, Lô Khoái, Nội Hội, Nột Hôi, Quỷ Đan, Tượng Hội, Tượng Đởm (Bản Thảo Thập Di), Lưỡi Hổ, Hổ Thiệt, Nha Đam (Dược Liệu Việt Nam).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTên khoa học:
Aloe vera L var. Chinensis (Haw) Berger. Họ Hành Tỏi (Liliaceae).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcMô Tả:
Cây sống dai, có khi không có thân, có khi thân cao lên hóa thành gỗ, ngắn, to, thô. Lá mọng nước, tiết diện 3 cạnh, có gai ở mép lá, mặt lá có đốm trắng, lá không cuống, đầu nhọn sắc, dài 20-30cm, rộng 3-5cm, dày 1-1,5cm. Lá mọc thành cụm như hoa thị ở gốc. Hoa có cán dài đến 1m, màu vàng đỏ, hợp thành chùm dài. Quả nang hình trứng thuôn, lúc đầu màu xanh sau nâu và dai, có 3 ô, mỗi ô đựng nhiều hạt. Lô hội ở miền Bắc Việt Nam được trồng làm cảnh là Aloe maculata Forsk. Cây ra hoa vào mùa Thu.Trồng khắp nơi làm cảnh.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcThu hái, Sơ chế:
Hái lá quanh năm, cắt nhỏ lá, gĩa và ép lấy nước. Để lắng 24 giờ, gạn nước thu được đem cô ở ngoài nắng hoặc đun cho đặc.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBộ phận dùng:
Nhựa cây đã chế biến. Lô hội dùng làm thuốc là những cục nhựa có dạng tinh thể màu nâu đen óng ánh, khi khô thì giòn. Tan trong rượu, hoàn toàn tan trong nước sôi, vị đắng. Dùng loại khối nhựa khô, sắc đen vàng, hơi có ánh bóng, dễ nát, không lẫn tạp chất là loại tốt. Loại của cây Aloe vera L. gọi là Lão Lô hội, loại của cây Aloe ferox Mill. Gọi là Tân Lô hội.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcMô tả dược liệu:
Lô hội là khói không nhất định, thường vỡ tách ra hình nhiều góc lớn nhỏ khác nhau. Lão Lô hội thì mặt ngoài mầu nâu hồng hoặc nâu sẫm, mờ tối. Thể nhẹ, chất cứng, khó vỡ nát, chỗ gẫy sù sì hoặc có vân nhăn. Tân Lô hội mặt ngoài mầu nâu tối, xanh, sáng bóng. Thể nhẹ, chất xốp, dòn, dễ vỡ. Chỗ gẫy giống như thủy tinh và có lớp vân. Mùi hơi đặc biệt, vị rất đắng.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBào chế:
+ Rạch 1 đường giữa lá Lô hội tươi, tách mở ra rồi dùng sống dao nạo phần giữa lá ra sẽ có 1 chất gel trong suốt. Đó là gel Lô hội (Aloe vera gel). Phơi khô gel này sẽ có chất Nha đam (Aloès) màu nâu đen hoặc màu ánh lục.
+ Tán vừa nhỏ, dùng sống. Khi sắc thuốc, lấy nước thuốc đang sôi, chế vào Lô hội cho tan ra, lọc bỏ tạp chất ở dưới rồi hòa chung với thuốc uống.
+ Làm thuốc hoàn: thường dùng nó làm hồ để viên hoặc làm áo ngoài viên thuốc.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcBảo quản:
Bỏ vào thùng để nơi thoáng gió, tránh ánh nắng vì gặp nóng nhựa sẽ chảy.
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcThành phần hóa học:
+Nhựa có 12-13% Antraglycozit, chủ yếu là Aloin (Dược Liệu Việt Nam).
+Nhựa chứa Aloin, Isoaloin, b-Aloin, Aloe-emodin, Aloinoside A, B (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Trong Lô hội có Aloin (cũng gọi là Barbaloin), p-Coumaric acid, Glucose, Aldopentose, Calcium oxalate (Trung Dược Học).
+ Prostanoid, Cyclooxygenase, Cholesterol (Afzal và cộng sự 1991).
+ Aloeresitanol, Cinnamic acid Wehmer C, Die Pflanzenstoffe (I), 1929: 148).
+ Isobarbaloin, Aloin B (Mulemann H. Pharm Act Helv 1952, 27: 17).
+ Cholesterol, Campesterol, b-Sitosterol, Lupeol (Waller G R và cộng sự, C A 1979, 90: 3177g).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTác dụng dược lý:
+Tác dụng đối với Vị trường: Aloin là chất tẩy xổ mạnh và mạnh hơn so với Đại hoàng. Aloin tác động trên kết trường. Lô hội dùng thụt Đại trường có tác dụng cũng như uống (Trung Dược Học).
+ Tác dụng tẩy xổ: Aloin là chất tẩy xổ mạnh, tác dụng kích thích đại trường gây xổ thường kèm theo đau bụng, hố chậu sung huyết. Nghiêm trọng có thể gây viêm Thận. Lô hội dùng thụt Đại trường có tác dụng cũng như uống (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Tác dụng đối với tim mạch: nước sắc Lô hội có tác dụng ức chế tim cô lập của ếch (Trung Dược Học).
+ Nước ngâm kiệt Lô hội có tác dụng ức chế với mức độ khác nhau đối với nấm gây bệnh ngoài da (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Lô hội còn có tác dụng kháng hoạt tính ung thư (Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
+ Tác dụng chữa vết thương và vết phỏng: nước sắc Lô Hội 10% bôi trên thỏ và chuột thấy rút ngắn được thời gian điều trị. Trong những năm gần đây, nước sắc Lô hội dùng điều trị phỏng có kết quả tốt, 1 số trường hợp cho thấy Lô hội kháng được với Pseudomonas aeruginosa (Trung Dược Học).
+Tác dụng chống khối u: Lô hội chiết xuất bằng alcohol có tác dụng ức chế sự phát triển của 1 số khối u và xơ gan cổ trướng (Trung Dược Học).
+Liều nhỏ Lô hội giúp kích thích tiêu hóa (Liều thường dùng: 0,5-1g), vì nó kích thích nhẹ niêm mạc ruột và không cho cặn bã ở lâu trong ruột. Liều cao, nó là vị thuốc tẩy mạnh nhưng tác dụng chậm, gây sự sung huyết ở các cơ quan bụng, nhất là ở ruột gìa. Tùy theo liều dùng, có thể gây độ tẩy cần thiết. Có tác dụng sau 10-15 giờ, phân mềm nhão, không lỏng. Có khi hơi đau bụng (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).
+Lô hội liều cao 200-500mg nhựa khô (3-5 lá tươi) có tác dụng xỏ mạnh. Công năng xổ này là do các chất có nhân Anthraquinon của Lô hội có tính kích ứng đường ruột, gây ra đau bụng quặn nên không tốt bằng các loại Muồng (Cassia) hoặc Tả diệp [Séné](Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 23).
+Tác dụng kháng sinh: các nghiên cứu mới nhất chứng minh gel Lô Hội tươi có tính sát khuẩn, gây tê (làm giảm đau sau khi bôi), tăng vi tuần hoàn vì vậy giúp mau lành vết thương khi bôi lên (Cuzzel 1986, David và cộng sự 1987, Rodriguez và cộng sự 1988, Hogan 1988).
+Các Anthraquinon của các loại Aloe kết hợp được với các ion Calcium trong đường tiểu thành hợp chất tan được để tống ra ngoài theo nước tiểu (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 23).
+Aloe vera gel có tác dụng làm săn da, kháng sinh, làm đông kết dịch rỉ (Thuốc Và Sức Khỏe 1996, 80: 24).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcTính vị:
+Vị đắng như mật (Bản Thảo Thập Di).
+Vị đắng, tính hàn, không độc (Khai Bảo Bản Thảo).
+Vị đắng, tính hàn (Trung Dược Học).
+Vị đắng, tính hàn (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Lô hội, lo hoi, lohoi - vị thuốcQuy kinh:
+Vào kinh Can, Tâm, Tỳ (Trung Dược Học).
+Vào kinh Can, Tâm, Tỳ, Vị, Đại trường (Đông Dược Học Thiết Yếu).
Tham khảo:
+ “Lô hội tính hàn, có thể trừ nhiệt, vị đắng có thể tả nhiệt, táo thấp, sát trùng, à vị thuốc chủ yếu trừ nhiệt, sát trùng” (Bản Thảo Kinh Sơ).
+ “Lô hội là thuốc làm mát gan, sát trùng. Phàm bệnh có nhiệt thuộc tạng Can, dùng Lô hội là không do dự gì. Nhưng vì Lô hội vị rất đắng, khí rất hàn, các loại thuốc đắng hàn không vị nào bằng. Tác dụng của Lô hội là chủ thanh không chủ bổ. Nếu nội nhiệt mà khỏe thì dùng, nếu nội nhiệt mà tiêu chảy, ăn ít thì không dùng” (Bản Thảo Hối Ngôn).
+ “Lô hội ngoài khổ hàn, nhuận hạ, thanh nhiệt, sát trùng ra không chữa được gì khác những tính vị của nó rất đắng, rất lạnh liều lượng dùng ít là tốt. Lô hội nên dùng để làm viên, nếu cho vào thuốc sắc thì thuốc có vị đắng, mùi hôi khó ngửi, khó uống (Đông Dược Học Thiết Yếu)
Tính năng và tác dụng của Lô Hội - Phần II
I. Hình thái sinh học cây lô hội
- Tên gọi: lô hội (LH), nha đam, lưỡi hỗ, long tu có hơn 200 loài Việt Nam, thường gặp là Aloa Ferox, miền Bắc có Aloe Perfoliatab L.
- Aloe Vera, Aloe Barbadebsis, Aloe Vulgaris Lamk.
- Là thân cây hóa gỗ, ngắn, to, thô, lá không cuống, mọc thành vành rất khít, dầy, hình 3 cạnh, mép dày, có răng cưa, thô cứng và thưa, lá dài 30 – 50cm, rộng 5 – 10cm, dày 1–2cm. Hoa tự mọc thành chùm. Quả hình trứng.
- Cắt ngang là LH tiết ra chất nước cốt màu hơi vàng vị đắng có tác dụng như thuốc tẩy.
- Lớp trong ruột của lá trong suốt như thạch, mềm, không đắng, gọi là chất Gel hoặc nhày, đây là thành phần quan trọng nhất của Lô hội.
- Độ dinh dưỡng tốt nhất là khoảng 2 – 3 năm.
II. Thành phần hóa học
- Tinh dầu: màu vàng, cho mùi đặc biệt của LH.
- Polysaccharides: Cellulose, Glucose, L-rhamnose.
- Antraglucoside: Aloin là hoạt chất chủ yếu, có vị đắng, có tác dụng tẩy xổ, giải độc cho cơ thể.
- Prostaglandin: giúp chống viêm nhiễm dị ứng.
- Khoáng chất:Calci, Phospho, Đồng, Titanium…
- Vitamin: A, B1, B5, B6, B12, acid folic, C, E…
- Amino – acid: Lysine, Isoleucin, Phenylalanin…
- Enzymes: Oxidase, Amylase, Catalase, Lipase…
III. Quá trình sử dụng cây LH
Từ 1700 năm trước Công nguyên, con người đã biết sử dụng cây LH để trị bá bệnh như: da, lành vết thương. Sau đó, người ta đã dần dần phát hiện thêm nhiều tác dụng chữa bệnh khác của cây LH:
- 1930 – 1940: trị phỏng, mịn da, tăng cường sức khỏe.
- 1960 – 1970: trị loét dạ dày, làm lành các vết thương.
- 1981: Hội đồng Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ: Bảo vệ các viện bào chế các sản phẩm LH.
- 1986: hành loạt các sản phẩm được tổng hợp từ LH.
IV. Dược tính và tác dụng dược lý của cây LH
1. Dược tính theo Y học Cổ truyền
- LH có vị đắng, tính hàn.
- Vào 4 kinh: can, tỳ, vị, đại tràng.
- Có tác dụng thông đại tiện, mát huyết, hạ nhiệt.
- Kinh nghiệm trị cam tích, kinh giản trẻ em, trị táo bón, ăn uống không tiêu, giúp tiêu hóa, đắp ngoài trị phỏng, rôm sảy, lác…
2. Dược tính theo Y học Hiện đại
- Liều nhỏ (0,05 – 0,10g): có tác dụng bổ, giúp sự tiêu hóa, kích thích nhẹ niêm mạc ruột không cho cặn bã ở lâu trong ruột.
- Liều cao (4 – 5g): có tác dụng đẩy mạnh, nhưng tác dụng chậm, gây sự xung huyết nhất là ở ruột già, có tác dụng sau 10 – 15 giờ, phần mềm nhão, không lỏng.
3. Tác dụng dược lý theo Y học Hiện đại
a. Làm lành vết thương:
LH có chứa nhiều khoáng chất như Calci, Potassium, Kẽm… có chứa nhiều vitamin C và E. Các chất này là tiền chất cơ bản để đẩy nhanh tiến trình làm lành da. Calci giữ vai trò quan trọng trong hệ thống thần kinh và mô cơ, nó cũng là chất xúc tác chính trong tất cả các quá trình chữa lành vết thương.
b. Chống viêm nhiễm dị ứng:
LH có tác dụng làm lành vết đứt, vết loét, vết phỏng hay vết sưng do côn trùng cắn đốt trên da vì nó có chứa những hợp chất hữu cơ gồm vitamin, các hormon, chất Magnesium lactate… có tác dụng ức chế phản ứng Histamin, ức chế và loại trừ Bradykinin là những thành phần gây phản ứng dị ứng và viêm.
c. Chống sự lão hóa tế bào:
- LH có chứa Calci có liên quan đến tân dịch trong tế bào cơ thể, duy trì sự cân bằng giữa trong và ngoài tế bào, tạo ra các tế bào khỏe mạnh.
- LH có chứa 17 amino – acid cần thiết để tổng hợp protein và mô tế bào.
- LH có chứa các chất khoáng như Calci, Phospho, Đồng, Sắt, Magne, Potassium, Sodium… là các yếu tố cần thiết cho sự trao đổi chất và các hoạt động của tế bào.
d. Giải độc cho cơ thể:
- LH có chứa Potassium cải thiện và kích thích chức năng gan, thận, hai cơ quan chủ yếu của việc loại trừ chất độc trong cơ thể.
- LH có chứa Uronic acid, loại trừ chất độc trong tế bào.
- LH có phần chất xơ cuốn sạch các thành phần chất thải nằm kẹt trong các nếp gấp của ruột.
e. Sinh năng lượng và dinh dưỡng:
- LH có chứa Vitamin C thúc đầu quá trình trao đổi chất, sinh năng lượng cần thiết, và duy trì hoạt động miễn dịch giúp phòng được nhiều bệnh.
- LH có chứa các amino – acid để tạo protein giúp hình thành tế bào và mô.
- LH chứa các Enzym cần thiết để phân giải các chất đường, đạm và béo trong dạ dày và ruột.
f. Vai trò tá dược:
- LH có chứa chất Lignin, là chất giúp thấm sâu và luân chuyển cùng với các yếu tố khác mà nó liên kết, đây là lý do nhiều sản phẩm dược phẩm, mỹ phẩm pha trộn với LH.
- LH còn có polysaccharide, các chất khoáng, vitamin, amino acid… cùng với chất Lignintẩy sạch tế bào chết, kích thích tái sinh tế bào mới, và dinh dưỡng cho da.
V. Các ứng dụng điều trị trong lâm sàng
- Trị táo bón: bột LH, cao mật bò, bột cam thảo và tá dược; hay dùng: LH tươi 100g, đậu xanh cả vỏ 20g, đường cát 50g nấu ăn.
- Trị đau lưng: LH tươi 50g, đậu đen 50g, đường cát 100g nấu ăn.
- Trị mụn nhọt - Abces: giã nhuyễn cả lá lẫn vỏ đắp lên vùng sưng đỏ.
- Trị rôm sảy mụn: lấy nước cốt LH tươi thoa lên vùng da bệnh.
VI. Những điểm cần lưu ý khi sử dụng cây LH
- LH tươi dùng ngoài không hạn chế.
- LH tươi dùng nấu ăn tùy lượng.
- LH dùng làm thuốc: thích hợp cho người có thể tạng nhiệt, đối với người có thể tạng hàn (tiêu chảy, sợ lạnh, đau bụng)… phải thận trọng khi dùng.
- Trẻ em: phải thận trọng, chỉ dùng liều bằng ¼ người lớn.
- Tên gọi: lô hội (LH), nha đam, lưỡi hỗ, long tu có hơn 200 loài Việt Nam, thường gặp là Aloa Ferox, miền Bắc có Aloe Perfoliatab L.
- Aloe Vera, Aloe Barbadebsis, Aloe Vulgaris Lamk.
- Là thân cây hóa gỗ, ngắn, to, thô, lá không cuống, mọc thành vành rất khít, dầy, hình 3 cạnh, mép dày, có răng cưa, thô cứng và thưa, lá dài 30 – 50cm, rộng 5 – 10cm, dày 1–2cm. Hoa tự mọc thành chùm. Quả hình trứng.
- Cắt ngang là LH tiết ra chất nước cốt màu hơi vàng vị đắng có tác dụng như thuốc tẩy.
- Lớp trong ruột của lá trong suốt như thạch, mềm, không đắng, gọi là chất Gel hoặc nhày, đây là thành phần quan trọng nhất của Lô hội.
- Độ dinh dưỡng tốt nhất là khoảng 2 – 3 năm.
II. Thành phần hóa học
- Tinh dầu: màu vàng, cho mùi đặc biệt của LH.
- Polysaccharides: Cellulose, Glucose, L-rhamnose.
- Antraglucoside: Aloin là hoạt chất chủ yếu, có vị đắng, có tác dụng tẩy xổ, giải độc cho cơ thể.
- Prostaglandin: giúp chống viêm nhiễm dị ứng.
- Khoáng chất:Calci, Phospho, Đồng, Titanium…
- Vitamin: A, B1, B5, B6, B12, acid folic, C, E…
- Amino – acid: Lysine, Isoleucin, Phenylalanin…
- Enzymes: Oxidase, Amylase, Catalase, Lipase…
III. Quá trình sử dụng cây LH
Từ 1700 năm trước Công nguyên, con người đã biết sử dụng cây LH để trị bá bệnh như: da, lành vết thương. Sau đó, người ta đã dần dần phát hiện thêm nhiều tác dụng chữa bệnh khác của cây LH:
- 1930 – 1940: trị phỏng, mịn da, tăng cường sức khỏe.
- 1960 – 1970: trị loét dạ dày, làm lành các vết thương.
- 1981: Hội đồng Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ: Bảo vệ các viện bào chế các sản phẩm LH.
- 1986: hành loạt các sản phẩm được tổng hợp từ LH.
IV. Dược tính và tác dụng dược lý của cây LH
1. Dược tính theo Y học Cổ truyền
- LH có vị đắng, tính hàn.
- Vào 4 kinh: can, tỳ, vị, đại tràng.
- Có tác dụng thông đại tiện, mát huyết, hạ nhiệt.
- Kinh nghiệm trị cam tích, kinh giản trẻ em, trị táo bón, ăn uống không tiêu, giúp tiêu hóa, đắp ngoài trị phỏng, rôm sảy, lác…
2. Dược tính theo Y học Hiện đại
- Liều nhỏ (0,05 – 0,10g): có tác dụng bổ, giúp sự tiêu hóa, kích thích nhẹ niêm mạc ruột không cho cặn bã ở lâu trong ruột.
- Liều cao (4 – 5g): có tác dụng đẩy mạnh, nhưng tác dụng chậm, gây sự xung huyết nhất là ở ruột già, có tác dụng sau 10 – 15 giờ, phần mềm nhão, không lỏng.
3. Tác dụng dược lý theo Y học Hiện đại
a. Làm lành vết thương:
LH có chứa nhiều khoáng chất như Calci, Potassium, Kẽm… có chứa nhiều vitamin C và E. Các chất này là tiền chất cơ bản để đẩy nhanh tiến trình làm lành da. Calci giữ vai trò quan trọng trong hệ thống thần kinh và mô cơ, nó cũng là chất xúc tác chính trong tất cả các quá trình chữa lành vết thương.
b. Chống viêm nhiễm dị ứng:
LH có tác dụng làm lành vết đứt, vết loét, vết phỏng hay vết sưng do côn trùng cắn đốt trên da vì nó có chứa những hợp chất hữu cơ gồm vitamin, các hormon, chất Magnesium lactate… có tác dụng ức chế phản ứng Histamin, ức chế và loại trừ Bradykinin là những thành phần gây phản ứng dị ứng và viêm.
c. Chống sự lão hóa tế bào:
- LH có chứa Calci có liên quan đến tân dịch trong tế bào cơ thể, duy trì sự cân bằng giữa trong và ngoài tế bào, tạo ra các tế bào khỏe mạnh.
- LH có chứa 17 amino – acid cần thiết để tổng hợp protein và mô tế bào.
- LH có chứa các chất khoáng như Calci, Phospho, Đồng, Sắt, Magne, Potassium, Sodium… là các yếu tố cần thiết cho sự trao đổi chất và các hoạt động của tế bào.
d. Giải độc cho cơ thể:
- LH có chứa Potassium cải thiện và kích thích chức năng gan, thận, hai cơ quan chủ yếu của việc loại trừ chất độc trong cơ thể.
- LH có chứa Uronic acid, loại trừ chất độc trong tế bào.
- LH có phần chất xơ cuốn sạch các thành phần chất thải nằm kẹt trong các nếp gấp của ruột.
e. Sinh năng lượng và dinh dưỡng:
- LH có chứa Vitamin C thúc đầu quá trình trao đổi chất, sinh năng lượng cần thiết, và duy trì hoạt động miễn dịch giúp phòng được nhiều bệnh.
- LH có chứa các amino – acid để tạo protein giúp hình thành tế bào và mô.
- LH chứa các Enzym cần thiết để phân giải các chất đường, đạm và béo trong dạ dày và ruột.
f. Vai trò tá dược:
- LH có chứa chất Lignin, là chất giúp thấm sâu và luân chuyển cùng với các yếu tố khác mà nó liên kết, đây là lý do nhiều sản phẩm dược phẩm, mỹ phẩm pha trộn với LH.
- LH còn có polysaccharide, các chất khoáng, vitamin, amino acid… cùng với chất Lignintẩy sạch tế bào chết, kích thích tái sinh tế bào mới, và dinh dưỡng cho da.
V. Các ứng dụng điều trị trong lâm sàng
- Trị táo bón: bột LH, cao mật bò, bột cam thảo và tá dược; hay dùng: LH tươi 100g, đậu xanh cả vỏ 20g, đường cát 50g nấu ăn.
- Trị đau lưng: LH tươi 50g, đậu đen 50g, đường cát 100g nấu ăn.
- Trị mụn nhọt - Abces: giã nhuyễn cả lá lẫn vỏ đắp lên vùng sưng đỏ.
- Trị rôm sảy mụn: lấy nước cốt LH tươi thoa lên vùng da bệnh.
VI. Những điểm cần lưu ý khi sử dụng cây LH
- LH tươi dùng ngoài không hạn chế.
- LH tươi dùng nấu ăn tùy lượng.
- LH dùng làm thuốc: thích hợp cho người có thể tạng nhiệt, đối với người có thể tạng hàn (tiêu chảy, sợ lạnh, đau bụng)… phải thận trọng khi dùng.
- Trẻ em: phải thận trọng, chỉ dùng liều bằng ¼ người lớn.
Tác dụng của cây Lô Hội ( phần 1)
1. LÔ HỘI DÙNG THEO KINH NGHIỆM DÂN GIAN
-Tại Nga, các phương thuốc dân gian cổ truyền thường dùng nước ép lô hội pha với mật ong làm thuốc trị ăn khó tiêu, trị cảm, lở miệng và dùng lá lô hội đắp lên vết thương. Còn nữ hoàng Cléopâtre của Ai Cập thì tin rằng nhan sắc của mình có được là nhờ gel Aloe vera.
-Sở dĩ có tên lô hội là vì nhựa cây thường được cô đặc lại, đóng thành bánh, có màu đen. Theo sách cổ, lô hội có vị đắng, tính hàn vào 4 kinh : can, tì, vị, đại tràng làm mát gan, hết nóng sốt, thông đại tiện. Từ lâu đã được dân gian biết dùng để trị mụn nhọt, trợ tiêu hóa, nhuận trường...
Làm thuốc theo kinh nghiệm dân gian
-Trị ăn mất ngon
-Trị táo bón nấu với đậu xanh và đường thành chè nhuận trường
-Trị các vết thương ngoài da
-Trị đỏ mắt : dùng phần thịt cắt từng lát mỏng, nhỏ đáp lên mi mắt, ngày 2-3 lần.
2. TÍNH CHẤT CỦA LÔ HỘI
Lô hội thường được trồng là Aloe perfoliata L. và Aloe maculata Forsk. Phần thịt của lá thường chứa hỗn hợp của các mucopolysaccharid, amino acid, hydroxyquinon, glucosid thiên nhiên và các khóang chất.
-Làm lành vết thương, chống viêm, điều hoà miễn dịch, nhuận trường, vì thế nếu dùng qua đường tiêu hóa nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy.
-Dùng trong mỹ phẩm, Aloe làm ẩm da, dưỡng da, hồi phục những tế bào da bị tổn thương..
3. LÔ HỘI TRÊN THƯƠNG TRƯỜNG
Mỹ phẩm
-Kem dưỡng da, kem chống nhăn da, chống lão hóa làn da bằng cách phối hợp nhựa cây lô hội với vitamin A, E hoặc các chất chống nắng cản tia tử ngoại A, B trong ánh nắng mặt trời.
-Dầu gội đầu để khỏi làm khô da đầu do các hóa chất của dầu gội gây nên.
Nước giải khát
-Lô hội được sử dụng làm nước giải khát dưới dạng nước ép, nước tuyết nhỉ, cocktail với hàm lượng đáng kể vitamin, khoáng chất và hương vị thơm ngon.
Tuy nhiên cần nhớ rằng nước ép lô hội không dùng được cho phụ nữ có thai hoặc trong các trường hợp xuất huyết.
Subscribe to:
Posts (Atom)